ନାଲି ମୂଷା, ରହିବାକୁ ନିର୍ମାଣ କରିଥାନ୍ତି ୨ଟି ବସା
ଢେଙ୍କାନାଳ: ପୃଥିବୀରେ ଅନେକ ଜୀବଜନ୍ତୁ ଅଛନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ବିରଳ ଅନେକ ଜୀବଙ୍କୁ କେତେକ ଲୋକ ଜାଣିନଥାନ୍ତି । ମଧ୍ୟ ସେମନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଜୀବନ ହେଲା ନେପାଳୀ ମୂଷା । ଢେଙ୍କାନାଳ ଜିଲ୍ଲାର ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହି ବିରଳ ମୂଷା ଦେଖିବାକୁ ମିଳନ୍ତି । ବିଶେଷ କରି କପିଳାସ ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଓ ପ୍ରାଣୀ ଉଦ୍ୟାନରେ ଏହା ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସାଜିଛି ଆକର୍ଷଣ ।
ନେପାଳୀ ମୂଷା । ସାଧାରଣ ମୂଷାଠୁ ଭିନ୍ନ, ଗୁଣ୍ଡୁଚିଠୁ ଢେର୍ ବଡ଼ । ଢେଙ୍କାନାଳ ଜିଲ୍ଲାର ବିଭିନ୍ନ ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଓ ପ୍ରାଣୀ ଉଦ୍ୟାନରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳନ୍ତି ଏହି ବିରଳ ନାଲି ରଙ୍ଗର ମୂଷା । ଗଛକୁ ଗଛ ଡେଇଁ ବିଭିନ୍ନ ଫଳ ଖାଇ ଏମାନେ ଜୀବନ ବିତାଇଥାନ୍ତି । ବିଶେଷ କରି ବେଲ, ଆମ୍ବ, ପଣସ, ଶାଳ ଓ ଅସନ ଗଛରେ ନେପାଳୀ ମୂଷା ବସବାସ କରନ୍ତି । ଏମାନଙ୍କର ରହିବା ସ୍ଥାନ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର । ଶିକାରୀଙ୍କଠୁ ବଞ୍ଚିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ସେମାନେ ୨ଟି ବସା ନିର୍ମାଣ କରି ରହିଥାନ୍ତି ।
କନ୍ଧାର, କପିଳାସ ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଓ ରଞ୍ଜାଗଡ଼ ସଂରକ୍ଷିତ ଜଙ୍ଗଲର ବଡ଼ ବଡ଼ ଗଛରେ ନେପାଳୀ ମୂଷା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାନ୍ତି । ଏବେ କପିଳାସ ଉଦ୍ୟାନରେ ଏହା ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଆକର୍ଷଣ ସାଜିଛି । ଏଠାରେ ଏବେ 27ଟି ନେପାଳୀ ମୂଷା ରହୁଥିବା ଜଣା ପଡ଼ିଛି । ଏମାନଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଅଭୟାରଣ୍ୟ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ କରିଛନ୍ତି ବ୍ୟବସ୍ଥା ।