ଚାଷୀଙ୍କୁ ସାହା ହେଉଛି ଲେମନ୍ ଗ୍ରାସ୍, ଥରେ ଚାଷ କଲେ ୫ ବର୍ଷ ଅମଳ
1 min readଗଜପତି: ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଯେଉଁ ପାହାଡ଼ିଆ ଜମିରେ ପାରମ୍ପରିକ ଚାଷ ଭାବେ ମକା ଚାଷ ହେଉଥିଲା, ବର୍ତମାନ ସେହି ଜମିରେ ଲହଡି ଭାଙ୍ଗୁଛି ଗୁଚ୍ଛାଗୁଚ୍ଛା ସବୁଜ ଘାସ । ମକା ଏକ ଅର୍ଥକାରୀ ଫସଲ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଅନେକ ସମୟରେ ଚାଷୀକୁ କ୍ଷତି ସହିବାକୁ ପଡୁଥିଲା ଏବଂ ଜମିର ଉର୍ବର ମଧ୍ୟ କମୁଥିଲା କିନ୍ତୁ ଏବେ ଏକର ଏକର ଜମିରେ କରାଯାଉଛି ଲେମନ ଗ୍ରାସ ଚାଷ । କମ ସମୟରେ ଅଧିକ ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ କରି ଲାଭବାନ ହୋଇପାରୁଛନ୍ତି ଚାଷୀ । ଯାହାର ଏକ ଉଦାହରଣ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି ମୋହନା ବ୍ଲକ ଚନ୍ଦ୍ରଗିରି ଅଞ୍ଚଳରେ ।
ଗଜପତି ଜିଲ୍ଲା ଚନ୍ଦ୍ରଗିରି ଅଞ୍ଚଳରେ ଆଜକୁ ଅନେକ ବର୍ଷ ହେଲା ତିଦ୍ଦତୀୟ ଶରଣାର୍ଥୀ ମାନେ ବସବାସ କରିଆସୁଥିବା ବେଳେ ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ ପାଇଁ ପାରମ୍ପାରିକ ଚାଷ ଭାବେ ମୁଖ୍ୟତଃ ମକା ଫସଲ କରିଆସୁଥିଲେ । ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ମକା ଫସଲ କରିବା ଦ୍ୱାରା ରସାୟନିକ ସାର ପ୍ରୟୋଗରେ ମୃତ୍ତିକାର ଉର୍ବରତା କ୍ରମଶଃ କମିବା ସହ ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ ମଧ୍ୟ କମୁଥିଲା । ଫଳରେ ବ୍ୟବଧାନ ଅନୁସାରେ କିଛି ବର୍ଷ ଜମି ପଡିଆ ପଡୁଥିଲା ।
ଏହା ସହ ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ଼୍ୟୟ କିମ୍ବା ବନ୍ୟ ଜୀବଜନ୍ତୁଙ୍କ ଦାଉରୁ ଫସଲର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ନାନା ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡୁଥିଲା । କିନ୍ତୁ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ କୃଷି ବିକାଶ ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ସରକାର ଉଦ୍ୟାନ କୃଷି ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ଗଜପତି ଜିଲ୍ଲାରେ ଲେମନ ଗ୍ରାସ୍ ଚାଷ କରିବାକୁ ଚାଷିଙ୍କୁ ପ୍ରତ୍ସାହନା ଯୋଗାଇଦେବା ପରେ ଏବେ ପ୍ରଥମ କରି ୩୫ ଏକର ଜମିରେ ଚାଷ ଆରମ୍ଭ କରିବା ସହ ନିଜେ ଆର୍ଥିକ ସୁଦୃଢ଼ ହେଇଛନ୍ତି ଏବଂ ଅନ୍ୟ ମାନଙ୍କୁ ରୋଜଗାର କ୍ଷମ କରିପାରୁଛନ୍ତି ୧୦ ତିଦ୍ଦତୀୟ ପରିବାର ।
ନିଜେ ଲାଭବାନ ହେବା ସହ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ରୋଜଗାର କରେଇବା ଲାଗି ନିଜ ଉଦ୍ୟମରେ ଜମିରେ ବାର ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟରେ ଲେମନ ଗ୍ରାସ୍ ଚାଷରୁ ସୁଗନ୍ଧିତ ତୈଳ ଉତ୍ପାଦନ ପ୍ରକଳ୍ପ କରିଛନ୍ତି ଭାରତୀୟ ସେନାରୁ ଅବସର ପ୍ରାପ୍ତ ତିଦ୍ଦତୀୟ ଶରଣାର୍ଥୀ ନୁରୁବୁ ଥୁଣ୍ଡୁପ୍ । ଉତ୍ପାଦିତ ତେଲକୁ ବାହାରକୁ ରତ୍ପାନୀ କରାଯାଉଥିବା ବେଳେ ଏହି ଚାଷ କରି ବେଶ ଲାଭବାନ ହେବା ଆଶା ରଖିଥିବା ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ଥୁଣ୍ଡୁପ୍ ।
ଲୋମନ୍ ଗ୍ରାସ ଚାଷ ଏକ ଲାଭଦାୟକ ଫସଲ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଗଜପତି ଜିଲ୍ଲାର ମୋହନା ଅଞ୍ଚଳରେ ଗତ ବର୍ଷ ଠାରୁ ବିଭିନ୍ନ ଗ୍ରାମରେ ମୋଟ ୪୨ ଏକର ଚାଷ କରାଯାଇଛି । ଉଦ୍ୟାନ କୃଷି ତରଫରୁ ସରକାର ଆର କେ ବି ୱାଇ ଯୋଜନାରେ ଶତକଡା 7.5%ରେ ରିହାତି ସୁଦ୍ଧରେ ରୁଣ ଯୋଗାଇ ଦେଉଛନ୍ତି । ଏହା ସହ 6.5 ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାରେ ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ରହିଥିବା ବେଳେ 3.7ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ସବସିଡ୍ ରହିଛି । ଏହାକୁ ଥରେ ଚାଷ କେଲ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ପର୍ଯ଼୍ୟନ୍ତ ଏଥିରୁ ଘାସ ଆମଦାନୀ ହୋଇଥାଏ । ଚାଷୀ ମଧ୍ୟ ଭଲ ଦୁଇ ପଇସା ଲାଭବାନ ହୋଇ ପାରୁଛନ୍ତି ।
ଏହି ଫସଲରେ କୌଣସି କୀଟନାସକ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ନାହିଁ । ଥରେ ଜମିରେ ଏହାକୁ ଲଗାଇବା ପରେ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅମଳ ଦେଇଥାଏ ଫସଲ । ଆବଶ୍ୟକ ଅନୁଯାୟୀ କେବଳ ପାଣି ଯୋଗାଇବାକୁ ପଡିଥାଏ । ରେ ଲେମନ ଗ୍ରାସ୍ ୪ ଫୁଟ ଲମ୍ବ ହେବା ପରେ ଅମଳ ଉପଯୋଗୀ ହୋଇଥାଏ । ଏହାକୁ କଟାଯିବା ପରେ ପୁଣି ୭୦ ଦିନ ପରେ ଅମଳ ଉପଯୋଗୀ ହୋଇଥାଏ ।
ଏହି ଫସଲ କୁ କୌଣସି ଜୀବଜନ୍ତୁ ଅର୍ଥାତ ଗାଇ ଗୋରୁ ଠାରୁ ବନ୍ୟ ଜୀବଜନ୍ତୁ କେହି ଖାଆନ୍ତି ନାହିଁ । ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ଯଥା ବନ୍ୟା, ଲଗାଣ ବର୍ଷାରେ ଫସଲ ଉପରେ କୌଣସି କ୍ଷୟକ୍ଷତି ହେବାର ଭୟ ନଥାଏ । ଲେମନ ଗ୍ରାସ ରୁ ସୁଗନ୍ଧିତ ତୌଳ ଉତ୍ପାଦନ ହୋଇଥାଏ, ଯାହାର ବଜାରରେ ଆନୁମାନିକ ମୁଲ୍ୟ ଏକ ଲିଟର ପ୍ରତି ଏକ ହଜାର ଟଙ୍କା ରହିଛି । ଏକ ଟନ ଲେମନ ଗ୍ରାସରୁ ଚାରି ଲିଟର ତେଲ ବାହାରିଥାଏ । ଲେମନ ଗ୍ରାସ ତେଲରୁ ସାବୁନ, ଫିନାଇଲ, ପରଫ୍ୟୁମ୍ ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥାଏ ।
କୃଷି ଉଦ୍ୟାନ ବିଭାଗ ତରଫରୁ ଚାଷୀଙ୍କୁ ରିହାତି ଦରରେ ପ୍ରତ୍ସାହନା ରାଶି ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଉଛି । ଏହା ସହ ତୈଳ ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ପ୍ରୋସେସିଙ୍ଗ ପ୍ଲାଣ୍ଟ ନିର୍ମାଣ କରିବା ପାଇଁ ମନେରେଗା ଯୋଜନାରେ ସହଯୋଗ କରାଯାଇଛି ।
ଆଦିବାସୀ ଅଧୁସିତ ଏହି ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଅଧିକାଂଶ ଲୋକେ ଦିନ ମଜୁରିଆ ଭାବେ କୁଲି ଖଟି ପରିବାର ପ୍ରତିପୋଷଣ କରୁଥିବା ବେଳେ ପୁର୍ବରୁ ମକା ଚାଷ ପାଇଁ ତିନିରୁ ଚାରି ମାସ କାମ କରି ମଜୁରୀ ପାଉଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଏବେ ଲେମନ ଗ୍ରାସ ତୈଳ ପ୍ରକଳ୍ପରେ ଦୈନିକ କାମ କରିବାକୁ ସୁଯୋଗ ମିଳିଥିବା ହେତୁ ଆଖପାଖ ଅଞ୍ଚଳର ଗରିବ ଲୋକେ ଉପକୃତ ହୋଇପାରୁଛନ୍ତି । ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଚାରିଜଣ ସ୍ଥାୟୀ କର୍ମଚାରୀ ନିୟୋଜିତ ଥିବା ବେଳେ ୨୦ ଜଣ ଦିନ ମଜୁରୀଆ ଭାବେ କାମ କରୁଛନ୍ତି ।
ଚାଷ ଓ ଚାଷୀଙ୍କ ଉନ୍ନତି ହେଲେ ଦେଶର ଉନ୍ନତି ହେବ, ଏଥିପାଇଁ ଉଭୟ କେନ୍ଦ୍ର ଓ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ବିଭିନ୍ନ ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ସହାୟତା ଯୋଗାଇ ଦେଉଥିବା ବେଳେ ଏହାକୁ ସଫଳ ରୁପାୟନ କରିଦେଖାଇଛନ୍ତି ଚନ୍ଦ୍ରଗିରି ତିଦ୍ଦତୀୟ ଶରଣାର୍ଥୀ ମାନେ । ତେବେ ଏହି ଲେମନ୍ ଗ୍ରାସ୍ ଫସଲ ଦ୍ୱାରା ଆଗାମୀ ଦିନରେ କୃଷକଙ୍କ ବିକଶିତ କିଭଳି ହୋଇପାରୁଛି ତାହା ଉପରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ନଜର ।
(ରିପୋର୍ଟର-ବାଦଲ କୁମାର ବେହେରା)