ପୂଜାରେ କାହିଁକି ସ୍ଥାପନ କରାଯାଏ କଳସ?
ହିନ୍ଦୁଧର୍ମରେ ପୂଜାବିଧି ସଂର୍ଣ୍ଣ ନିଆରା । ବିଭିନ୍ନ ରିତିନୀତି ସହ ଏହାକୁ ସମ୍ପନ୍ନ କରାଯାଏ । ଏଥିପାଇଁ ଅନେକ ଶୁଭ ଜିନିଷର ଆବଶ୍ୟକତା ପଡ଼ିଥାଏ । ଯେପରି ଜଳ ଫୁଲ, ଦୀପ, ଆସନ, କଳସ ଇତ୍ୟାଦି । ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିର ପୂଜାବିଧିରେ ଏଭଳି କିଛି ଜିନିଷର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ଯାହାକୁ ପୂଜାରେ ସାମିଲ ନ କଲେ ପୂଜା ଅଧା ରହିଯାଏ ବୋଲି ମାନ୍ୟତା ରହିଛି । ତେବେ ଆଜି ଆମେ ଆଲୋଚନା କରୁଛୁ କଳସ ବିଷୟରେ । କୁହାଯାଏ କଳସ ବ୍ୟତୀତ କୌଣସି ମଙ୍ଗଳକାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ନଥାଏ ।
କଳସକୁ ସମସ୍ତ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ପ୍ରତୀକ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ କାରଣ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ଆକାର କଳସ ପରି ଗୋଲ । ଏହି କଳସ ସମସ୍ତ ସୃଷ୍ଟିର ସମାବେଶ । ଏଥିରେ ସମସ୍ତ ଦେବାଦେବୀ, ନଦୀ, ପର୍ବତ ଆଦି ଭରି ରହିଥାଏ । କଳସ ସ୍ଥାପନା କରିବାର ଏକ ବିଦ୍ଧି ରହିଛି । କଳସକୁ ପୂଜା ସ୍ଥାନରେ ଐଶାନ୍ୟ କୋଣରେ ସ୍ଥାପନା କରାଯାଇଥାଏ । ସାଧାରଣତଃ ତମ୍ବା ପାତ୍ରକୁ କଳସ ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ । ଯଦି ଏହା ଉପଲବ୍ଧ ନହୁଏ ତାହାଲେ ଆପଣ ମାଟିର ପାତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ । କଳସକୁ ଭୂମି ଉପରେ ରଖିବା ଅନୁଚିତ । ଏହାକୁ ରଖିବା ପୂର୍ବରୁ ଭୂମିକୁ ଶୁଦ୍ଧ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ।