Z ସୁରକ୍ଷା ଖର୍ଚ୍ଚ କିଏ ବହନ କରନ୍ତି, ଜାଣନ୍ତୁ ?

ନନ୍ଦିଘୋଷ ବ୍ୟୁରୋ : ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ୨୦୨୪ର ଭୋଟ୍ ପୂର୍ବରୁ ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନର ରାଜୀବ କୁମାରଙ୍କୁ ସଶସ୍ତ୍ର କମାଣ୍ଡୋଙ୍କ Z ଶ୍ରେଣୀ VIP ସୁରକ୍ଷା ଦିଆଯାଇଛି। ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ ବ୍ୟୁରୋ (ଆଇବି) ରିପୋର୍ଟ ଆଧାରରେ ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି। ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ୍ ପାରାମିଲିଟାରୀ ଫୋର୍ସ (CRPF) ଏହି ସୁରକ୍ଷା ଯୋଗାଇବ | ଏହି ପ୍ରକାରର ସୁରକ୍ଷା ବଳୟ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି | ଭାରତରେ କେବଳ କିଛି ବିଶେଷ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ସରକାର ଭିଆଇପି ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରୁଛନ୍ତି। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା କିପରି ସ୍ଥିର ହୋଇଛି ଯେ ଏହି ସୁରକ୍ଷା କିଏ ପାଇବ, ଏହି ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ କେତେ ପ୍ରକାର ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ଏହି ସୁରକ୍ଷାର ସମସ୍ତ ଖର୍ଚ୍ଚ କିଏ ବହନ କରେ?

କିଏ ସୁରକ୍ଷା ବଳୟ ପାଇବ ତାହା କିପରି ସ୍ଥିର ହୋଇଛି ?

ସୁରକ୍ଷା ବଳୟ ଯୋଗାଇବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ନେଇଛି। ଏହା ସାଧାରଣତଃ ବର୍ତ୍ତମାନର ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହା, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯୋଗୀ ଆଦିତ୍ୟନାଥ ଏବଂ ଆରଏସଏସ ମୁଖ୍ୟ ମୋହନ ଭଗବତଙ୍କ ପରି ବହୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱଙ୍କୁ ମିଳିଛି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସୁରକ୍ଷା ଏଜେନ୍ସିଗୁଡିକର ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କଲେ ଅଭିନେତା ଏବଂ କ୍ରିକେଟରଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ଦିଆଯାଇପାରେ। ସୁରକ୍ଷା ଏଜେନ୍ସିଗୁଡିକର ରିପୋର୍ଟ ଆଧାରରେ ସ୍ଥିର ହୋଇଛି ଯେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ କେଉଁ ବର୍ଗର VVIP ସୁରକ୍ଷା ଦିଆଯିବ। ଭାରତରେ ପାଞ୍ଚ ପ୍ରକାରର ସୁରକ୍ଷା ବର୍ଗ ସାଧାରଣତଃ ସରକାର ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି – Z +, Z, Y +, Y ଏବଂ Went।

ସୁରକ୍ଷା ବଳୟର ମୂଲ୍ୟ କିଏ ବହନ କରେ?

ଏହି ପ୍ରକାର ସୁରକ୍ଷା ସର୍କଲରେ, ଅନେକ ବିଶେଷଜ୍ଞ ସୈନିକ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ଯାନର ଗୋଷ୍ଠୀ ଅଛି | ଏହା ଖୁବ ମହଙ୍ଗା ବ୍ୟବସ୍ଥା | ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠେ ଯେ ଏହି ଖର୍ଚ୍ଚ କିଏ ବହନ କରେ ? ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା ଯୋଗାଇବା ସରକାରଙ୍କ ଦାୟିତ୍ୱ ଅଟେ । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସରକାର ଏହି ଭିଆଇପି ସୁରକ୍ଷା ଖର୍ଚ୍ଚ ମଧ୍ୟ ବହନ କରନ୍ତି । ୨୦୧୪ ରେ ଦାଖଲ ହୋଇଥିବା ଆରଟିଆଇର ଉତ୍ତରରେ ସରକାର କହିଥିଲେ ଯେ ଏହି ସୁରକ୍ଷା କର୍ଡନ ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟକୁ ଯାଉଛି । ସୁରକ୍ଷା ମୂଲ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ବହନ କରନ୍ତି ଯେଉଁଠାରେ ସୁରକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ସାଧାରଣତଃ ବାସ କରନ୍ତି | ଆରଟିଆଇର ଉତ୍ତରରେ କୁହାଯାଇଥିଲା, ‘ଯେହେତୁ ଅନେକ ଏଜେନ୍ସି ଏଭଳି ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଜଡିତ ଅଛନ୍ତି। ତେଣୁ ସୁରକ୍ଷା ବଳୟରେ ଖର୍ଚ୍ଚର ପ୍ରକୃତ ଆକଳନ କୁହାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ | ସୁରକ୍ଷା ଯୋଗାଇବା ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ପୋଲିସ ବାହିନୀ ଦାୟୀ। ଏହି ବିଷୟକୁ ବିଚାରକୁ ନେଇ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ CAPF କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ନିୟୋଜିତ କରାଯାଇପାରିବ। କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସୁରକ୍ଷା ଏଜେନ୍ସି ଦ୍ୱାରା ଅନୁସନ୍ଧାନ ଆଧାରରେ, ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ସର୍କଲର ବାହ୍ୟରେଖା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ |