ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନରେ ଉନ୍ନତି ସତ୍ତ୍ୱେ କ’ଣ ପାଇଁ ମିଳିନି ଅନ୍ୟଗ୍ରହରେ ଜୀବନର ଠିକଣା ?

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ:   ୨୦୨୦ରେ କରୋନା ମହାମାରୀକୁ ନେଇ ସାରା ବିଶ୍ୱ ଚିନ୍ତାରେ ଥିବାବେଳେ ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମିଳିଛି ବଡ ସଫଳତା । ୨୦୨୧ରେ ବିଶ୍ୱର ତିନୋଟି ଦେଶର ମଙ୍ଗଳ ଅଭିଯାନ ସଫଳତା ହୋଇଛି। ତିନି ଅଭିଯାନ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏର ରୋଭର ମଙ୍ଗଳ ପୃଷ୍ଠରେ ସୁରକ୍ଷିତ ଭାବରେ ଓହ୍ଲାଇଛି । ଏହା ପଛର ବାସ୍ତବ କାରଣ ହେଉଛି ଆମ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀଙ୍କ ନିକଟରେ ରହିଛି ଉନ୍ନତମାନର ଟେଲିସ୍କୋପ୍ । ଏବେ ମହାକାଶର ଯଥେଷ୍ଟ ଖବର ଆମ ନିକଟରେ ରହିଛି । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରଶ୍ନ କରିବା ସ୍ୱଭାବିକଯେ, ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏତେ ଉନ୍ନତି ପରେ ମଧ୍ୟ ପରଗ୍ରହୀ ବା ଏଲିୟନ୍ସକୁ କାହିଁକି ଆମେ ଖୋଜିବାରେ ଅକ୍ଷମ?

ଆତଙ୍କବାଦ ପରେ ଯଦି କୌଣସି ବିଷୟକୁ ହଲିଉଡ୍ ଅଧିକ ଭଲ ପାଏ କିମ୍ବା କାହାରିକି ଭିଲେନ୍ କରି ଦେଖାଇବାକୁ ଚାହେଁ ତେବେ ସେମାନେ ହେଉଛନ୍ତି ଏଲିଅନ୍ସ ବା ପରଗ୍ରହୀ । ମଙ୍ଗଳ ଅନେକ ଶହ ବର୍ଷ ଧରି ବୈଜ୍ଞାନିକ ଓ କଳ୍ପ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଲେଖକଙ୍କୁ ନିଜ ଆଡକୁ ଟାଣିଛି । ୧୮୯୦ ପାଖାପାଖି ଜୁଏଲସ ଭର୍ଣ୍ଣ ଲେଖିଥିଲେ ୱାର୍ ଅଫ୍ ୱାର୍ଲ୍ଡସ । ଯେଉଁଥିରେ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହରୁ ଆସିଥିବା ପରଗ୍ରହୀ ପୃଥିବୀ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରନ୍ତି । ୱାର ଅଫ୍ ୱାର୍ଲ୍ଡସକୁ ନେଇ ହଲିଉଡ୍ ଅନେକ ଫିଲ୍ମ ତିଆରି କରିଛି । ଶେଷ ଫିଲ୍ମ ଆସିବାର ୧୦ ବର୍ଷ ହୋଇଗଲାଣି । କିନ୍ତୁ ଏହି ୧୦୦ ବର୍ଷ ଭିତରେ ପରଗ୍ରହୀ ପୃଥିବୀକୁ ଆସିନାହାନ୍ତି କି ଆମେ ସୌରମଣ୍ଡଳ ବାହାରେ କୌଣସି ବୁଦ୍ଧିମାନ ଜୀବନ ବା ଇଣ୍ଟେଲିଜେଣ୍ଟ୍ ଲାଇଫକୁ ଖୋଜି ପାଇନାହୁଁ । ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ସବୁବେଳେ ମନକୁ ଆସେ ଯେ, ଆମେ କାହିଁକି ଏଲିଏନ୍ସଙ୍କୁ ପାଇନାହୁଁ । କିମ୍ବା ଏଲିଅନ୍ସ ଆମକୁ କାହିଁକି ଖୋଜି ପାଇ ନାହାନ୍ତି । ଏସବୁ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଲେ କିଛି ପଚାରନ୍ତି ସତରେ କ’ଣ ଆମ ସୌର ମଣ୍ଡଳ ବାହାରେ ଜୀବନ ଅଛି ?

ପ୍ରାୟ ଏକ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ବୈଜ୍ଞାନିକ ପରଗ୍ରହୀର ଅସ୍ଥିତ୍ୱକୁ ନେଇ ଯୁକ୍ତି ବାଢି ସାରିଛନ୍ତି । ୨୦୧୭ରେ ସୌରମଣ୍ଡଳ ବାହାରର ପ୍ରଥମ ବସ୍ତୁ ନଜର ଆସିଥିଲା । ପୃଥିବୀ ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ର ମଧ୍ୟରେ ୮୫ ଗୁଣା ଦୂରରେ ଥିବା ଏହି ପିଣ୍ଡର ନାମ ଓମୁଆମୁଆ । ଏହି ପିଣ୍ଡର ଆକୃତି ଏବଂ ଅବସ୍ଥିତି କିଛି ଅସାମାନ୍ୟ ଥିଲା । ହାର୍ବଡ଼ର ପ୍ରଫେସର ଏବି ଲିଏବ ଦାବି କରିଛନ୍ତିଯେ, ଏହି ପିଣ୍ଡର ଆକୃତି ଏହିଭଳିଯେ ଏହାକୁ ଦେଖିଲେ ଲାଗିବ ଏହା କୌଣସି ପ୍ରାକୃତିକ ପିଣ୍ଡ ନୁହେଁ ବରଂ ପରଗ୍ରହୀ ଦ୍ୱାରା ତିଆରି ହୋଇଥିବା କୌଣସି ଆକୃତି । ଏହାକୁ ଖୁବ୍ ପ୍ରଚାର ତ ମିଳିଲା, କିନ୍ତୁ ପ୍ରମାଣ ଅଭାବକୁ ଆଧାର କରି ବୈଜ୍ଞାନିକ ମାନ୍ୟତା ମିଳିଲା ନାହିଁ ।

ନିଃସନ୍ଦେହ ଆମେ ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆମେ ଖୁବ୍ ଉନ୍ନତ ହୋଇ ସାରିଛୁ । କିନ୍ତୁ ସତ ହେଉଛି ମହାକାଶ ଆମ କଳ୍ପନା ବାହାରେ । କୌଣସି ଏକ ଗ୍ରହରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରିବା ଏବଂ ସେଠାରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ଖୁବ୍ ସମୟ ଲାଗିଥାଏ । କେବଳ ମଙ୍ଗଳକୁ ଯିବାପାଇଁ ନାସାର ପର୍ସିବିୟରେନ୍ସ ରୋଭରକୁ ଛଅମାସରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଲାଗିଥିଲା । ତାହା ମଧ୍ୟ ଏଭଳି ସୁଯୋଗ ୨୬ ମାସରେ ଗୋଟିଏ ଥର ଆସିଥାଏ । ଅନ୍ୟପଟେ ନାସାର ଏହି ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ପ୍ରାୟ ୧୦ ବର୍ଷ ସମୟ ଲାଗିଗଲା । ଅବଶ୍ୟ କୌଣସି ଗ୍ରହକୁ ନେଇ ଗବେଷଣା କରିବା ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ସୂକ୍ଷ୍ମ ଜୀବନ ଏବଂ ତାହାର ସଙ୍କେତକୁ ଅଧିକ ପ୍ରାଥମିକତା ଦିଆଯାଏ । ଯାହା ଏକ କଷ୍ଟସାଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ।

ଆମ ଟେଲିସ୍କୋପ୍ କ୍ଷମତାଠାରୁ ଅଧିକ ଫଳାଫଳ ଦେଇସାରିଛି । ଏତିକିରେ ଗବେଷଣା ଶେଷ ହୋଇନାହିଁ । ଅନେକ ଗବେଷଣା ରହିଛି, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଉନ୍ନତ ଟେଲିସ୍କୋପର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । କିନ୍ତୁ ଏବେ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀ ନାସାର ଜେମ୍ସ ସ୍ପେସ୍ ଟେଲିସ୍କୋପକୁ ନେଇ ଅଧିକ ଆଶାବାଦୀ ଅଛନ୍ତି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ନାସାର ପର୍ସିବିୟରେନ୍ସ ରୋବର ମଙ୍ଗଳରୁ ମାଟିର ନମୁନା ଏକାଠି କରିବ ଯାହାକୁ ପୃଥିବୀକୁ ଅଣାଯିବ ।
ମଙ୍ଗଳରେ ଅନେକ ରୋଭର,ଅର୍ବିଟର ଏବଂ ପ୍ରୋବ୍ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କୁ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହରେ ଜୀବନର ସୂକ୍ଷ୍ମ ରୂପର କୌଣସି ସଙ୍କେତ ମିଳିନାହିଁ ।

ନାସା ଏବେ ମଙ୍ଗଳକୁ ମାନବ ଅଭିଯାନ ପଠାଇବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ କରି ସାରିଛି । ଏଥିରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସମସ୍ୟା ମଙ୍ଗଳକୁ ହେବାକୁ ଥିବା ଯାତ୍ରା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ହେଉଥିବା ଇନ୍ଧନ ଏବଂ ଭୋଜନ । ଏହା ସହିତ ଏକ ଭାରି ମାତ୍ରା ନେବାକୁ ଥିବା ରକେଟର ମଧ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ।
କିନ୍ତୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେ ପରଗ୍ରହୀ ବା ଏଲିୟନ୍ସକୁ ଖୋଜିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇପାରିନାହୁଁ । ତଥାପି ଖୁବଶୀଘ୍ର ଏହି ଉଦ୍ୟମରେ କିଛି ଫଳାଫଳ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି ।