ଦୀପାବଳିରେ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀ ରାମ ଅଯୋଧ୍ୟାକୁ ଫେରିଥିଲେ, ତେବେ ଏହିଦିନ ଲକ୍ଷ୍ମୀ-ଗଣେଶ ପୂଜା କାହିଁକି ହୁଏ?
ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଗତ ୪ ନଭେମ୍ବରେ ସାରା ଦେଶ ପାଳିଛି ଆଲୋକର ପର୍ବ ଦୀପାବଳୀ। ସମସ୍ତେ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ପୁରୁଷ ଶ୍ରୀ ରାମ ବିଜୟା ଦଶମୀରେ ଲଙ୍କା ବିଜୟ କରି ଦୀପାବଳିରେ ଅଯୋଧ୍ୟା ପହଞ୍ଚିଥିଲେ। ୧୪ ବର୍ଷ ବନବାସ ପରେ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀରାମ, ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଓ ମାତା ସୀତା ଅଯୋଧ୍ୟାକୁ ଫେରିଥିବାରୁ ତାଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରଜାଗଣ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଯୋଧ୍ୟାକୁ ଦୀପରେ ସଜାଇଥିଲେ। ବାସ ସେହି ଦିନରୁ ଏହି ପରମ୍ପରା ଚାଲିଆସିଛି । କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଲକ୍ଷ କରିଥିବେ ଯେ ଦୀପାବଳୀ ଦିନ ପ୍ରାୟ ଲୋକଙ୍କ ଘରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଓ ଗଣେଶଙ୍କୁ ପୂଜା ହୋଇଥିବ। ତେବେ ଏଇଠି ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠେ ଯେ ଯଦି ଦୀପାବଳୀ ପ୍ରଭୁ ରାମଙ୍କ ପାଇଁ ପାଳନ ହୁଏ ତେବେ ଏହିଦିନ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଓ ଗଣେଷଙ୍କୁ କାହିଁକି ପୂଜା କରାଯାଏ । ଆସନ୍ତି ଏହି ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ।
ତେବେ ଆମେ ପ୍ରଥମରୁ କହି ରଖୁଛୁ ଯେ , ଦୀପାବଳିରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପୂଜା ପଛରେ ଅନେକ କାହାଣୀ ରହିଛି । ତେଣୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବେ ଏହା କହିବା ଅସମ୍ଭବ ଯେ ଏହିଦିନ କଣପାଇଁ ଗଣେଶ ଓ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ ।
ପ୍ରଥମତଃ ଦୀପାବଳିକୁ ହେଉଛି ଆଲୋକ, ଉତ୍ସାହ ଓ ସମୃଦ୍ଧିର ପର୍ବ । କୁହାଯାଏ ଯେ ସମୁଦ୍ର ମନ୍ଥନ ବେଳେ ଏହିଦିନ ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କର ଆଭିର୍ଭାବ ହୋଇଥିଲା । ତେଣୁ ସମସ୍ତେ ଏହିଦିନ ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ପ୍ରସନ୍ନ କରିବା ପାଇଁ ଓ ତାଙ୍କର ଆଶୀଷ ଲାଭ ପାଇଁ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିଥାନ୍ତି । ହେଲେ ଏଠି ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠେ ଯେ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ସହ ଗଣେଶଙ୍କୁ କାହିଁକି ପୂଜା କରାଯାଏ ?
ଧାର୍ମିକ ମାନ୍ୟତାନୁସାରେ ଧନ ଦେବୀ ହେଉଛନ୍ତି ମା ଲକ୍ଷ୍ମୀ । ତାଙ୍କ କୃପାରୁ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଧନ ସମ୍ପତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ । ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ଅନ୍ୟ ଏକ ନାଁ ଚଞ୍ଚଳା, ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରେ ରଖିବା ବେଶ୍ କଷ୍ଟ କର । ଯଦି ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ନିଜ ପାଖରେ ରଖିବାର ଅଛି ତେବେ ନିଜ ବୁଦ୍ଧି ଓ ବିବେକର ପ୍ରୟୋଗ କରିବାକୁ ପଡିଥାଏ ଯାହାକି ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀ ଗଣେଶଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦରୁ ଲାଭ ହୋଇଥାଏ । ତେଣୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ସହ ଗଣେଶଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଇଥାଏ। ସେଥିପାଇଁ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ସହିତ ଗଣେଶ ଭଗବାନଙ୍କ ପୂଜା କରାଯାଇଥାଏ ।
ଦୀପାବଳିରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଓ ଗଣେଶଙ୍କୁ ଏକାଠି ପୂଜା କରିବା ପଛରେ ଆଉ ଏକ ପୌରାଣିକ କଥା ମଧ୍ୟ ପ୍ରଚଳିତ। ଥରେ ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ନିଜ ଉପରେ ଅଭିମାନ ହେଲା ଯେ ଧନ ପ୍ରାପ୍ତି ପାଇଁ ସାରା ସଂସାର ତାଙ୍କ ପୂଜା କରୁଛି ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ପାଇବା ପାଇଁ ଲୋଭ କରୁଛି। ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କର ଏହି ଅଭିମାନକୁ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଜାଣିପାରିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଅହଂକାରକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ କହିଲେ ଯେ, ହେ ଦେବୀ ସାରା ସଂସାର ଆପଣଙ୍କ ପୂଜା କରୁଛି ଏବଂ ଆପଣଙ୍କୁ ପାଇବାକୁ ବ୍ୟାକୁଳ ହେଉଛି ସତ କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅପୂର୍ଣ୍ଣ ।
ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଏହି କଥା ଶୁଣି ତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଅପୂର୍ଣ୍ଣତା ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ପାଇଁ ମା ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପଚାରିଲେ, ସେତେବେଳେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ କହିଲେ କି, ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ସ୍ତ୍ରୀ ମା ହୋଇନାହିଁ ସେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ଅପୂର୍ଣ୍ଣ । ଆପଣ ନିସନ୍ତାନ ହେବା ଯୋଗୁ ଅପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏହାପରେ ମାତା ଦୁଃଖିତ ହୋଇ ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ପୀଡା ସଖୀ ପାର୍ବତୀଙ୍କୁ ଜଣାଇଲେ। ଏହାପରେ ମା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ଦୁଃଖ ଦୂର କରିବା ଉଦ୍ଦ୍ୟେଶରେ ପାର୍ବତୀ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଗଣେଶଙ୍କୁ ମା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ଦେଇଥିଲେ । ଗଣେଶଙ୍କୁ ପୋଷ୍ୟପୁତ୍ର ରୂପେ ପାଇ ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଖୁସୀ ହୋଇ ସେ ଗଣେଶଙ୍କୁ ବରଦାନ ଦେଲେ କି, ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ମୋ ପୂଜା ସହିତ ତୁମର ବି ପୂଜା କରିବ ମୁଁ ସର୍ବଦା ତାଙ୍କ ସହିତ ରହିବି। ସେଥିପାଇଁ ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କ ପୋଷ୍ୟପୁତ୍ର ଗଣେଶଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ।
