ଦିନ ଥିଲା ଟିମ୍ ଇଣ୍ଡିଆର କ୍ୟାପ୍ଟେନ ହେବା ପାଇଁ ରାଜା ହେବା ଜରୁରୀ ଥିଲା !

ଆଜି ବିଶ୍ୱ କ୍ରିକେଟରେ ଭାରତ ଏକ ଜଣାଶୁଣା ନାମ । ଦୁଇ ଦୁଇଥର ବିଶ୍ୱକପ ହାତେଇ ସାରିଛି ଭାରତ । କିନ୍ତୁ ଗୋଟିଏ ସମୟରେ ଭାରତୀୟ କ୍ରିକେଟ ଦଳ ବୋଲି କିଛି ନଥିଲା । ବ୍ରିଟିସ ରାଜ ସମୟରେ ଭାରତୀୟ କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳୁଥିଲେ କିନ୍ତୁ ଟିମ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ନଥିଲା । କ୍ରିକେଟ୍ ଦଳ ସବୁ ଧର୍ମ ଆଧାରରେ ବିଭକ୍ତ ଥିଲା । ଯେମିତି ହିନ୍ଦୁ ଟିମ୍,ପାର୍ସି ଟିମ୍ କିମ୍ବା ମୁସଲିମ୍ ଟିମ୍ । ଭାରତ ୧୯୩୨ ମସିହାରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଇଂଲଣ୍ଡ ମାଟିରେ ଟେଷ୍ଟ କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳିଥିଲା । ଭାରତ ଟେଷ୍ଟ କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳିବା ଆଗରୁ ବିଶ୍ୱର ୫ଟି ଦଳ ଏହି ମାନ୍ୟତା ପାଇଥିଲେ ।

(ଇଏ ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଥମ ଟିମ୍ ଇଣ୍ଡିଆର ଗ୍ରୁପ୍ ଫଟୋ,ଇତିହାସ ଏଇଠୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା)

୧୯୨୬ ମସିହାରେ ଇଂଲଣ୍ଡର କ୍ରିକେଟ୍ ଅଧିକାରୀ ଭାରତକୁ ବ୍ରିଟିଶ ଟିମ୍ ପଠାଇବା ପାଇଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ । ୧୯୨୬ରେ MCC ଟିମ୍ ଭାରତ ଗସ୍ତରେ ଆସିଥିଲା । ଏହି ଟୁରରେ ଏମସିସି ୨୬ ଫାଷ୍ଟକ୍ଲାସ୍ ମ୍ୟାଚ୍ ଖେଳିଥିଲା । ଏହାପରେ ବ୍ରିଟିଶ ଅନୁଭବ କଲେ ଯେ, ଭାରତ ଟେଷ୍ଟ୍ ମ୍ୟାଚ୍ ଖେଳିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ । ଟୁରରେ ଆସିଥିବା ବ୍ରିଟିଶ କ୍ୟାପ୍ଟେନ୍ ଗିଲିଗନ ଏନେଇ ସେତେବେଳେ ଭାରତୀୟ କ୍ରିକେଟର କର୍ତ୍ତାଧର୍ତ୍ତା ଥିବା ପଟିଆଲା ମହାରାଜା ଭୁପେନ୍ଦ୍ର ସିଂହଙ୍କ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଏନେଇ କଥା ହୋଇଥିଲେ । ଏହାପରେ ପରେ ଭାରତୀୟ କ୍ରିକେଟ୍ ବୋର୍ଡ ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲା ।

ରାଜା-ମହାରାଜାଙ୍କ ବେଳର କ୍ରିକେଟ୍

(ପୋର ବନ୍ଦର ମହାରାଜା,ଯିଏ ତାଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ ନାଇଡୁଙ୍କୁ ଅଧିନାୟକ କରିଥିଲେ )

ଭାରତୀୟ ଖେଳାଳୀ ଏହା ସିଦ୍ଧ କରିଥିଲେ ଯେ, ଭାରତ ଏବେ କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛି । କିନ୍ତୁ ସେସମୟରେ ସ୍ପନସର ନଥିଲେ କିମ୍ବା ଆୟର ଅନ୍ୟ ସ୍ରୋତ ନଥିଲା । ଏମିତିରେ ବୋର୍ଡକୁ କ୍ରିକେଟ୍ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ରାଜା-ମହାରାଜଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର ରହିବାକୁ ପଡୁଥିଲା । ତେଣୁ ସେତେବେଳେ ସବୁ କ୍ରିକେଟ୍ ଟିମର ଅଧିନାୟକ ରାଜା କିମ୍ବା ମହାରାଜା ଥିଲେ । ତେବେ ଭାରତୀୟ  ଟିମ୍ ଗଠନ ଆଲୋଚନା ବେଳେ ଜଣେ ବ୍ରିଟିଶ ନାଗରିକଙ୍କୁ ଟିମ ଇଣ୍ଡିଆର କ୍ୟାପ୍ଟେନ କରିବାକୁ ଚିନ୍ତା କରାଯାଇଥିଲା । ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଷ୍ୟ ଥିଲା ଯେମିତି ଟିମ୍ ଇଣ୍ଡିଆରେ ଧର୍ମକୁ ନେଇ ବିଦ୍ରୋହ ହେବନି । ସବୁ ଧର୍ମର ଖେଳାଳୀ ଜଣେ ଇଂରେଜଙ୍କ ଅଧିନରେ ରହିପାରିବେ ବୋଲି ବୋର୍ଡ ଭାବୁଥିଲା ।

ଭାରତୀୟ ଟିମର ପ୍ରଥମ ଇଂଲଣ୍ଡ ଗସ୍ତ

(କର୍ଣ୍ଣଲ ସି.କେ ନାଇଡୁ : ଭାରତର ପ୍ରଥମ ଆମ୍ ଆଦାମୀ କ୍ୟାପ୍ଟେନ୍)

୧୯୩୨ରେ ଭାରତୀୟ ଟିମ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଇଂଲଣ୍ଡ ଗସ୍ତରେ ଯିବାର ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ୍ ଆଗରେ ଗୋଟିଏ ବଡ ପ୍ରଶ୍ନ ଥିଲା –କିଏ କ୍ୟାପ୍ଟେନ୍ ହେବ ? ନବାବ ପଟୌଦି ସିନିୟର କିମ୍ବା ଦିଲ୍ଲିପ ସିଂହଙ୍କୁ କ୍ୟାପ୍ଟେନ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆସିଲା । କିନ୍ତୁ ସମସ୍ୟା ହେଲା ଏହି ଦୁଇ ମହାରାଜା ସେତେବେଳେ ଇଂଲଣ୍ଡ ପାଇଁ ଖେଳୁଥିଲେ । ଏହାପରେ ପଟିୟାଲା ମହାରାଜା କିମ୍ବା ବିଜୟନଗରମ ମହାରାଜାଙ୍କୁ କ୍ୟାପ୍ଟେନ ହେବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଗଲା । କିନ୍ତୁ ଗସ୍ତସୂଚୀ ଲମ୍ବା ଥିଲା । ଏପ୍ରିଲରୁ ଅକ୍ଟୋବର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଇଂଲଣ୍ଡରେ ରହିବାର ଥିଲା । ଏମିତିରେ ଏହି ଦୁଇ ରାଜା ନିଜ ରାଜ୍ୟ ଛାଡିବାକୁ ମନା କଲେ । ୨ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୩୨ରେ ବମ୍ବେରୁ ଜାହଜରେ ବସି ଟିମ୍ ବାହାରିଲା । ଟିମରେ ୭ ହିନ୍ଦୁ,୫ ମୁସଲମାନ,୪ ପାର୍ସୀ ଓ ଦୁଇ ଜଣ ଶିଖ୍ ଥିଲେ । ଆଉ କ୍ୟାପ୍ଟେନ୍ ଥିଲେ ପୋରବନ୍ଦର ମହାରାଜା ।ତେବେ ମହାରାଜାଙ୍କୁ ଏହି ଦାୟିତ୍ୱ ତାଙ୍କ ଖେଳ ପାଇଁ ନୁହେଁ ଭଲ ଇଂଲିସ ଜାଣିଥିବା କାରଣରୁ ମିଳିଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଟିମ୍ ଇଂଲଣ୍ଡରେ ପହଂଚିବା ପରେ ଜଣା ପଡିଗଲା ଯେ, ମହାରାଜାଙ୍କ ପକ୍ଷରେ ଟିମକୁ ସମ୍ଭାଳିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ । ପୋରବନ୍ଦର ମହାରାଜାଙ୍କୁ ନେଇ ସେତେବେଳେ ବେସ କଟାକ୍ଷ କରାଯାଉଥିଲା । ଯେମିତି ‘ପୋରବନ୍ଦର ମହାରାଜାଙ୍କ ପାଖରେ କମ ରନ୍, ଅଧିକ ରୋଲ୍ସ ରାୟସ ଅଛି’

ମ୍ୟାଚ୍ ପୂର୍ବ ରାତ୍ରିରେ ବିଦ୍ରୋହ

(ପଟିଆଲା ମହାରାଜା ଭୁପିନ୍ଦର ସିଂହ)

୨୫ ଜୁନରେ ଭାରତୀୟ ଟିମ୍ ବିଦେଶ ମାଟିରେ ପ୍ରଥମ ଟେଷ୍ଟ୍ ମ୍ୟାଚ୍ ଖେଳିବାର ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ତା’ପୂର୍ବ ରାତ୍ରୀ ଅର୍ଥାତ ଜୁନ୍ ୨୪ ତାରିଖ ଦିନ ଦଳରେ ବିଦ୍ରୋହ ହୋଇଗଲା । କାରଣ ପୋରବନ୍ଦର ରାଜା କ୍ୟାପ୍ଟେନ୍ ପଦବୀ ଛାଡି ଦେଇଥିଲେ । ସେ ନିଜ ସ୍ଥାନରେ କର୍ଣ୍ଣଲ ସି.କେ ନାଇଡୁଙ୍କୁ ବାଛିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଭାରତୀୟ ଖେଳାଳୀ ଜଣେ ଆମ୍ ଆଦମୀଙ୍କୁ କ୍ୟାପ୍ଟେନ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ରାଜି ନଥିଲେ । ଖେଳ ଜାଣିନଥିବା ରାଜା କିମ୍ବା ନବାବଙ୍କ ଅଧିନରେ ସେମାନେ ଖେଳିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଥିଲେ କିନ୍ତୁ ଜଣେ ପ୍ରକୃତ ଖେଳାଳୀଙ୍କ ଅଧିନରେ ନୁହେଁ । ଏହି ସମୟରେ ପଟିୟାଲା ମହାରାଜା ଭୁପିନ୍ଦର ସିଂହଙ୍କ ଏଣ୍ଟ୍ରି ହୁଏ । ଭୁପିନ୍ଦର ରୋକଠୋକ୍ ଶୁଣାଇ ଦିଅନ୍ତି,ଖେଳିବ ଯଦି ନାଇଡୁ ଅଧିନରେ ଖେଲ ନହେଲେ ଆଉ କେବେ ଭାରତ ପାଇଁ ଖେଳି ପାରିବ ନାହିଁ । ତା’ପରଦିନ ଭାରତୀୟ ଟିମ୍ ଜଣେ ଆମ୍ ଆଦମୀ ଅଧିନରେ କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳିଥିଲା । ଏହି ଟେଷ୍ଟ୍ ମ୍ୟାଚ୍ ଭାରତ ହାରିଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଇତିହାସ ଏଇଠୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଭାରତ ଆଗକୁ କ୍ରିକେଟ୍ ଦୁନିଆରେ ନିଜ ପାଇଁ ସ୍ଥାନ ତିଆରି କଲା ଓ ରାଜା ମହାରାଜାଙ୍କ କବଜାରୁ କ୍ରିକେଟ୍ ମୁକ୍ତ ହେଲା ।