ଲୋହରୀ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ କ’ଣ ? ଏବଂ ଏହା କାହିଁକି ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ ?

ନନ୍ଦିଘୋଷ ବ୍ୟୁରୋ: ଲୋହରୀ ଶିଖ ଧର୍ମର ଅନ୍ୟତମ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପର୍ବ । ଏହା ପ୍ରତିବର୍ଷ ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତିର ପୂର୍ବଦିନ ରାତିରେ ପାଳନ କରାଯାଏ  । ଲୋହରୀ ଦିନ ପବିତ୍ର ଅଗ୍ନି ଜାଳି ପୂଜା କରାଯାଏ। ପଞ୍ଜାବର ଲୋକମାନେ ଲୋହରୀ ପର୍ବକୁ ବହୁତ ଉତ୍ସାହର ସହ ପାଳନ କରନ୍ତି । ଏହି ପର୍ବ ସୁଖ, ସମୃଦ୍ଧତା ଏବଂ ସୁଖର ପ୍ରତୀକ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ଏହି ପର୍ବ ସର୍ବାଧିକ ହରିୟାଣା ଏବଂ ଦିଲ୍ଲୀରେ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହି ଦିନ କୃଷକମାନେ ଅଗ୍ନିରେ ନୂତନ ଫସଲ ଉତ୍ସର୍ଗ କରନ୍ତି ଏବଂ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଭଗବାନଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଦିଅନ୍ତି  । ଏହା ପରେ ସେମାନେ ଏକତ୍ର ହୋଇ ଖୁସିରେ ନାଚଗୀତ କରନ୍ତି ।

ଲୋହରୀ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ କ’ଣ ?

ଲୋହରୀ ପର୍ବ ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ପୂର୍ବରୁ ରାତିରେ ପାଳନ କରାଯାଏ  । ଲୋହରୀର ଅର୍ଥ ହେଉଛି – ଲା (କାଠ), ଓହ (ଘଷି) ଏବଂ ଡି (ରେୱାରୀ), ତେଣୁ ଏହି ଦିନ କଦଳୀ, ତେଲ, ଗୁଣ୍ଡ, ଗଜାକ, ଚିଡୱେ, ମକା ପୋଡି ଦିଆଯାଏ  । ଲୋହରୀର ଅଗ୍ନି ଭର୍ନା କରିବା ପରେ ଖାଇବା ପରମ୍ପରା ଅଛି  । ଏହି ପର୍ବରେ ୨୦-୩୦ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ପିଲାମାନେ ଲୋହରୀର ଲୋକ ଗୀତ ଗାଇ କାଠ ଏବଂ ଘଷି ସଂଗ୍ରହ କରନ୍ତି  । ଏହା ପରେ, ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତିର ଗୋଟିଏ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଛକ କିମ୍ବା ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଥିବା ଏକ ଖୋଲା ସ୍ଥାନରେ ନିଆଁ ଜଳାଯାଇ ଘଷିର ମାଳ ଚଢାଯାଏ ଏହାକୁ ଚର୍ଖା ଅର୍ପଣ କୁହାଯାଏ ।

ଲୋହରୀ କାହିଁକି ପାଳନ କରନ୍ତି?

ଲୋହରୀ ପର୍ବ ପାଳନ କରିବା ପଛରେ ଅନେକ ଲୋକକଥା ଅଛି । ଏହି ପର୍ବ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଏବଂ ଦୁଲା ଭଟ୍ଟୀଙ୍କ ସହ ଜଡିତ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଲୋକକଥା ଅନୁଯାୟୀ, ଦୁଲ୍ଲା ଭଟ୍ଟୀ ନାମକ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ ଯିଏ ଅନେକ ଝିଅଙ୍କୁ ଧନୀ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କଠାରୁ ରକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ଝିଅମାନଙ୍କୁ ଧନୀ ପରିବାରକୁ ବିକ୍ରି କରାଯାଉଥିଲା । ଦୁଲା ଭଟ୍ଟୀ ଏହା ବିରୋଧରେ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ କରି ସମସ୍ତ ଝିଅଙ୍କୁ ଉଦ୍ଧାର କରି ସେମାନଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ଲୋହରୀ ଦିନ ତାଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରାଯାଏ, ତେଣୁ ଲୋହରୀ ଦିନ ଦୁଲା ଭଟ୍ଟୀଙ୍କ ଗୀତ ଗାଇବାର ପରମ୍ପରା ଅଛି |