ମହାଳୟା: ଆଜି ଦେବୀଙ୍କର ଧରାପୃଷ୍ଠକୁ ଆଗମନ, ଜାଣନ୍ତୁ କ’ଣ ରହିଛି ମହତ୍ୱ ଓ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ

ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଆଶ୍ୱିନ ମାସର ପ୍ରଥମ ପକ୍ଷ “ପିତୃ ପକ୍ଷ” ନାମରେ ଜଣା । ଏହି ପକ୍ଷର ଅମାବାସ୍ୟା “ମହାଳୟା ଅମାବାସ୍ୟା” ନାମରେ ପାଳିତ । ପିତୃଗଣଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଦାନ ଓ ଉତ୍ସର୍ଗ ଆଦି କରାଯାଉଥିବାରୁ ଏହାକୁ “ପିତୃପର୍ବ” ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ । ତେବେ ମହାଳୟା ପରଦିନ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ଶାରଦୀୟ ନବରାତ୍ରୀ । ଅର୍ଥାତ ଆସନ୍ତାକାଲି ବା 07 ଅକ୍ଟୋବରରୁ ଆରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି ନବରାତ୍ରୀ । ତେବେ ନବରାତ୍ରର ଦୁର୍ଗାପୂଜାରେ ମହାଳୟାର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି। ଓଡିଶା, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ତ୍ରିପୁରା ଏବଂ କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ଏହି ପର୍ବ ବହୁତ ବଡ଼ ଆକାରରେ ପାଳନ କରାଯାଏ ।

କ’ଣ ରହିଛି ମହତ୍ତ୍ୱ?
ବାସ୍ତବରେ ମହାଳୟା ଦିନରୁ ହିଁ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ଶାରଦୀୟ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା । ଏହି ଦିନ ହିଁ ଦେବୀଙ୍କର ଆଗମନ ହୁଏ । ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ଯେଏହି ଦିନ ମା ଦୁର୍ଗା କୈଳାଶ ପର୍ବତରୁ ଧରା ପୃଷ୍ଠକୁ ଆସନ୍ତି ଏବଂ ସେ ଆସନ୍ତା ୧୦ ଦିନ ଏଠାରେ ହିଁ ରହିଥାନ୍ତି। ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ମହାଳୟାର ସପ୍ତମ ଦିନରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଦଶହରା ଦିନ ଶେଷ ହୁଏ। ଆଜି ମା ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ନିକଟରେ ଦୁର୍ଗସ୍ତୋତ୍ର ଓ ଚଣ୍ଡିପାଠ କଲେ ମାଆଙ୍କର ଆଶିଷ ଲାଭ ହୋଇଥାଏ। ଓ ଭକ୍ତଙ୍କର ସମସ୍ତ ଦୁଃଖ ଦୁର୍ଦ୍ଦଶା ଦୂର ହୋଇଥାଏ। ଆଜିର ଦିନରେ ହିଁ ମା ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତୀ ଗୁଡ଼ିକୁ ଅନ୍ତିମ ରୂପ ଦିଆଯାଏ ବା ମୂର୍ତ୍ତୀରେ ରଙ୍ଗ ଲଗାଯାଏ।

କ’ଣ କହୁଛି କିମ୍ବଦନ୍ତୀ:
ହିନ୍ଦୁ ପୁରାଣ ଅନୁଯାୟୀ ଏକଦା ମହିଷାସୁର ନାମକ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଅସୁର ଥିଲା। ଯିଏ କି ନିଜ ଇଚ୍ଛାରେ ରୂପ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିପାରୁଥିଲା । ସୃଷ୍ଟିକର୍ତ୍ତା ବ୍ରହ୍ମାର ଭକ୍ତ ଥିଲା ମହିଷାସୁର । କଠୋର ତପସ୍ୟା କରି ସେ ବ୍ରହ୍ନଦେବଙ୍କୁ ପ୍ରଶନ୍ନ କରିଥିଲା । ଆଉ ତାପରେ ତାଙ୍କଠୁ ବରଦାନ ପାଇଥିଲା ଯେ କୌଣସି ବି ଦେବତା କିମ୍ବା ଦାନବ ତାକୁ ପରାସ୍ତ କରିପାରିବେ ନାହିଁ । ବ୍ରହ୍ମଦେବଙ୍କଠୁ ବରଦାନ ପାଇବା ପରେ ସେ ଉତ୍ପାତ ଆରମ୍ଭ କରିଦେଇଥିଲା। ସ୍ୱର୍ଗ ଲକୋରେ ଦେବତାମାନଙ୍କୁ ବହୁତ ହଇରାଣ ମଧ୍ୟ କରିବାକୁ ଲାଗିଲା । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ମହିଷାସୁର ଧରା ପୃଷ୍ଠରେ ବି ତାଣ୍ଡବ ରଚୁଥିଲା। ଦେବରାଜ ଇନ୍ଦ୍ରଦେବଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରି ସ୍ୱର୍ଗଲୋକକୁ କବଜା କରିନେଇଥିଲା ମହିଷାସୁର । ଫଳରେ ସମସ୍ତ ଦେବଗଣ ତ୍ରାହି ତ୍ରାହି ଡାକି ତ୍ରୀମୂର୍ତ୍ତୀଙ୍କ ସରଣରେ ପହଞ୍ଚିଲେ।

ପରେ ତାର ବିନାଶ କରିବା ପାଇଁ ସମସ୍ତ ଦେବତା ମିଶି ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ହେଲେ ତାକୁ ପରାସ୍ତ କରିପାରିନଥିଲେ । ପରାସ୍ତ କରିବେ ବା କେମିତି? ବ୍ରହ୍ମ ଦେବଙ୍କଠୁ ବରଦାନ ପାଇଛନ୍ତି ଯେ ତାଙ୍କୁ କୌଣସି ଦେବତା କି ଦାନବ ପରାସ୍ତ କରିପାରିବେ ନାହିଁ । ଶେଷରେ କୌଣସି ଉପାୟ ନ ମିଳିବାରୁ ଦେବଗଣ ଶକ୍ତିରୂପିଣୀ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କର ସୃଜନ କରିଥିଲେ ଯାହାଙ୍କୁ ଶକ୍ତି ଓ ଦେବୀ ପାର୍ବତୀଙ୍କ ନାମରେ ବି ଜଣାଯାଏ। ଦଶଭୂଜା ମା ଦୁର୍ଗା ୯ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମହିଷାସୁର ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରି ୯ ଦିନ ଧରି ଯୁଦ୍ଧ କରିଥିଲେ ଓ ଦଶହରା ଦିନ ତା’ର ବଦ୍ଧ କରିଥିଲେ। ଆଉ ଏହି ଦିନ ହିଁ ନକାରତ୍ମକତା ଉପରେ ସକାରତ୍ମକତାର ବିଜୟ ଲାଭ କରିଥିଲା । ତେଣୁ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଭକ୍ତମାନେ ନବରାତ୍ରୀ ବା ଦୁର୍ଗାପୂଜା ମନାଇଥାନ୍ତି। ଆଉ ଦଶମ ଦିନକୁ ବିଜୟା ଦଶମୀ ଭାବେ ପାଳନ କରିଥାନ୍ତି।