ଜାଣନ୍ତୁ କଣ ଥିଲା କାଞ୍ଚି ବିଜୟର କାହାଣୀ
1 min readଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ କେବଳ ଏକ ଦେବତା ନୁହନ୍ତି । ମନ୍ଦିର ଭିତରେ ବସିଥିବା ଦାରୁ ମୂରତି ନୁହନ୍ତି । ସେ ଏ ଜାତିର ସୁରକ୍ଷା କବଚ, ଏକଥା ବାରମ୍ବାର ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛି । ଏ ଜାତିର ସ୍ୱାଭିମାନ ପ୍ରତି ଯେବେ ବି ଆଞ୍ଚ ଆସିଛି ସେ ନିଜେ ଖଣ୍ଡା ଧରିଛନ୍ତି । ଯୁଦ୍ଧରେ ଯୋଦ୍ଧା ସାଜି ଯୁଦ୍ଧ କରିଛନ୍ତି । ଲହୁ ଲୁହାଣ ହୋଇଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏ ଜାତିର ଗରିମା ଆଉ ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟକୁ କ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ ହେବାକୁ ଦେଇନାହାନ୍ତି । ଓଡ଼ିଶାର ଘରେ ଘରେ କାଞ୍ଚି ବିଜୟ ଉପାଖ୍ୟାନ ବେଶ୍ ପରିଚିତ । ଏହି ଉପାଖ୍ୟାନ ପଛରେ କୈାଣସି ଐତିହାସିକ ଯୁକ୍ତି ବା ପ୍ରମାଣ ନାହିଁ ସତ । ଏହା ଏକ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଓ ଲୋକକଥା । ତେବେ ଏହାର ସତ୍ୟାସତ୍ୟ ପରଖିବା ପାଇଁ କେବେ କୈାଣସି ଓଡ଼ିଆ ଚାହିଁନି । ବରଂ ବିଶ୍ୱାସର ଏକ ଭିତ୍ତି ଉପରେ ପଡ଼ିଛି ସଂସ୍କୃତି, ପରମ୍ପରା ଆଉ ସାମାଜିକ ଜୀବନ ଏବଂ ଧର୍ମୀୟ ଭାବଧାରା । ଏଇ ବିଶ୍ୱାସର ଫଳଶୃତି ହେଉଛି କାଞ୍ଚି ବିଜୟର କାହାଣୀ ।
ରାଜାଶ୍ରୀ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବଙ୍କୁ ଯୁଦ୍ଧରେ ସହାୟକ ହେବା ପାଇଁ ସ୍ୱୟଂ ଜଗନ୍ନାଥ ଓ ବଳଭଦ୍ର ରାମ-କୃଷ୍ଣ ଦୁଇ ଭାଇ କଳା ଓ ଧଳା ଘୋଡ଼ାରେ ବସି ବାହାରିଥିଲେ କାଞ୍ଚି ଅଭିଯାନରେ। କି ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଏ ବିଶ୍ୱାସର ଜୟଗାଥା । କି ଭୀଷଣ ଏ ଭଲପାଇବା। କି ଅବଦମିତ ଏ ଆସ୍ଥା ଆଉ କି ନିଚ୍ଛକ ଏ ଭରସା-ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଉପରେ । ଡାକିଲେ- ଓ କଲା ଭଳି ଠାକୁର। ମାନବୀୟ ଲୀଳା କରୁଛନ୍ତି ମର୍ତ୍ତ୍ୟ ବୈକୁଣ୍ଠ ପରମ ପାବନ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରରେ। ତାଙ୍କୁ ନେଇ ରହିଥିବା ଅସଂଖ୍ୟ କଥା ଓ କାହାଣୀ ମଧ୍ୟରୁ କାଞ୍ଚି ବିଜୟ ବା କାଞ୍ଚି ଅଭିଯାନ ଅନ୍ୟତମ । ଆଜି ଆପଣଙ୍କ ପାଇଁ କାଞ୍ଚି ଅଭିଯାନର କିଛି ରୋଚକ ଅଂଶ ।…
କୋଟି ଓଡ଼ିଆର ମଉଡ଼ମଣି ସେ, ଏ ଜାତିର ଆରାଧ୍ୟ ଠାକୁର, ନୀଳାଚଳ ପରଂବ୍ରହ୍ମ ସ୍ୱୟଂ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ । ଭାବ ଓ ଭକ୍ତିର ପୁଣ୍ୟତୋୟା ତାଙ୍କର ଆସ୍ଥାନ । କୋଟି ହୃଦୟର ସମ୍ମାନନୀୟ ପରମାତ୍ମା, ଭକ୍ତି ଓ ଶ୍ରଦ୍ଧାରେ ଯିଏ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଆବିର୍ଭୃତ ହୋଇଥାନ୍ତି ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଦାରୁ ଦେବତା କାଳିଆଠାକୁର, ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ । ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ବୃଦ୍ଦ।ନ୍ତ ଋଦ୍ଧିମନ୍ତ କରିଛି ଏ ଜାତିର ଐତିହାସିକ, ସାମାଜିକ ଓ ରାଜନୀତିକ ପୃଷ୍ଠଭୂମିକୁ । ମନ ପ୍ରାଣ ଦେଇ ଯିଏ ଡାକିଛି ତାକୁ ସାହା ହୋଇଛନ୍ତି ସ୍ୱୟଂ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ । ସେ ଦାସିଆ ବାହୁରୀ ହେଉ କି ଭକ୍ତ ସାଲବେଗ । ରାଜା ହେଉଛି କି ରଙ୍କ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିଛି କାଳିଆର କରୁଣା ।
ଆଜକୁ ୬ ଶହ ବର୍ଷ ତଳର କଥା । ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଥିଲା। ରାଜା କପିଳେନ୍ଦ୍ର ଦେବ ତାଙ୍କର ପ୍ରବଳ ପ୍ରତାପୀ ସନୈ ସାମନ୍ତଙ୍କୁ ନେଇ ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ରାଜ୍ୟ ଜୟ କରିସାରିଥିଲେ । ମାଲବ, ଗୌଡ଼, ଦିଲ୍ଲୀ, କର୍ଣ୍ଣାଟକ ପ୍ରଭୃତି ଜୟ କରି ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶର ଟେକ ରଖିଥିଲେ । ତାଙ୍କୁ ସେତେବେଳେ ନବକୋଟି କର୍ଣ୍ଣାଟ କଳବର୍ଗେଶ୍ୱର ଉପାଧିରେ ଭୂଷିତ କରାଯାଇଥିଲା। ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ କୃପାରୁ ଗଙ୍ଗାଠାରୁ ସେତୁବନ୍ଧ ଯାଏଁ ଜୟ କରି ଲକ୍ଷେ ରାଜାର ମଉଡ଼ମଣି ଆଖ୍ୟାଲାଭ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ପରେ ୧୪୬୫ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ତାଙ୍କ ୧୮ ବର୍ଷୀୟ ପୁତ୍ର ପ୍ରବଳ ପ୍ରତାପୀ ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶର ରାଜା ହେଲେ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବ । ୧୪୭୦ ବେଳକୁ ସେ ଦାକ୍ଷିଣାତ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ଭ୍ରମଣରେ ବାହାରିଥିଲେ । ଏହି ସମୟରେ ସେ କାଞ୍ଚିରେ ପହଞ୍ଚିଲେ। ସେଠାରେ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବ ତାଙ୍କର ଟେଣ୍ଟ ପକାଇବା ସହ, ପାର୍ଷଦ ମାନଙ୍କ ସହ ବିଚାର ବିମର୍ଷ କଲେ । ଇତି ମଧ୍ୟରେ କାଞ୍ଚି ରାଜା ସାଲ୍ୱ ନରସିଂହ ଦେବଙ୍କ କନ୍ୟା ତଥା ରାଜକୁମାରୀ ରୂପାମ୍ବିକା ବା ପଦ୍ମବତୀଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କର ସାକ୍ଷାତ ହୋଇଥିଲା । ଉଭୟ ଉଭୟଙ୍କୁ ପସନ୍ଦ କରିଥିଲେ। ଏହାପରେ କାଞ୍ଚି ରାଜାଙ୍କ ଅନୁରୋଧ ରକ୍ଷାକରି ରାଜପ୍ରସାଦକୁ ଯାଇଥିଲେ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବ । ସେଠାରେ ରାଜାଙ୍କ ଆଚରଣରେ କାଞ୍ଚି ରାଜା ପ୍ରଶନ୍ନ ହେବା ସହ ସାଲ୍ୱ ନରସିଂହ ଦେବ ନିଜ କନ୍ୟାଙ୍କୁ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବଙ୍କ ସହ ବିବାହ କରିବାକୁ ସ୍ଥିର କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ଉତ୍କଳ ମାଟିକୁ ଫେରିଆସିଥିଲେ ରାଜା ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବ। ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ କାଞ୍ଚି ରାଜା ନିଜର ଜଣେ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସହ ଐପଚାରିକ ବିବାହ ପତ୍ର ପ୍ରେରଣ କରିଥିଲେ। ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ରାଜା ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବ ଅନ୍ୟନ୍ତ ସହୃଦୟତାର ସହ ଗ୍ରହଣ କରି ମାନ ସମ୍ମାନ ଦେଇଥିଲେ। ସେହି ସମୟରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କର ରଥଯାତ୍ରା ଆଗତ ପ୍ରାୟ ହୋଇଥିଲା। କାଞ୍ଚିରୁ ଆସିଥିବା ରାଜାଙ୍କ ପ୍ରତିନିଧି ତଥା ମନ୍ତ୍ରୀ ଜଣଙ୍କୁ ଉତ୍କଳ ମାଟିର ଆରାଧ୍ୟ ଦେବତାଙ୍କ ରଥଯାତ୍ରା ଦେଖିବାକୁ ରାଜା ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବ ନିବେଦନ କରିଥିଲେ। ମନ୍ତ୍ରୀ ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ ଗ୍ରହଣ କରି ଆଉ କିଛିଦିନ ଉତ୍କଳ ଭୂମିରେ ଅବସ୍ଥାନ କଲେ । ଶ୍ରୀଗୁଣ୍ଡିଚା ଯାତ୍ରାରେ ବଡ଼ ଦେଉଳରୁ ବଡ଼ଦାଣ୍ଡକୁ ଭବ୍ୟ ଆଡ଼ମ୍ବରରେ ଓହ୍ଲାଇ ଆସିଥିଲେ କାଳିଆ ଠାକୁର। ଘଣ୍ଟ ଘଣ୍ଟା, ତୁରୀ ଭେରୀରେ ପ୍ରକମ୍ପିତ ହୋଇଥିଲା ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗ। ପହଣ୍ଡିରେ ଝୁଲି ଝୁଲି ଆସିଥିରେ ଚତୁର୍ଦ୍ଧାମୂରତି। ତେବେ ରଥଯାତ୍ରା ସମୟରେ ରାଜାଙ୍କର ପ୍ରମୁଖ ସେବା ଛେରାପହଁରା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା। ରାଜା ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କର ରାଉତ ହୋଇଥିବାରୁ ତାଙ୍କର ଆଦ୍ୟ ସେବାକୁ ସେ ପରମ ଆନନ୍ଦ ଓ ସୌଭାଗରେ ସଞ୍ଚାଳନ କରିଥିଲେ। ମାତ୍ର ଏହାର ତତ୍ୱ ଓ ଇତିହାସ ସଂପର୍କରେ ନଜାଣି କାଞ୍ଚିରୁ ଆସିଥିବା ମନ୍ତ୍ରୀ ଜଣଙ୍କ ଭାବିଲେ ରାଜାଙ୍କ ପ୍ରତି ଏହା ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଅପମାନ୍। ସେ ରାଜାଙ୍କୁ ଭୁଲ୍ ବୁଝିଥିଲେ । ତାଙ୍କୁ ଚଣ୍ଡାଳ ଭାବି ତତକ୍ଷଣାତ୍ ଫେରିଯାଇଥିଲେ ନିଜ ରାଜ୍ୟକୁ। କାଞ୍ଚିରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ସେଠାକାର ରାଜାଙ୍କୁ ସମସ୍ତ ବୃତ୍ତାନ୍ତ ଶୁଣାଇଥିଲେ ଏବଂ କହିଥିଲେ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବ ରାଜା ନୁହେଁ ବରଂ ଜଣେ ଚଣ୍ଡାଳ ଅଟନ୍ତି । କାଞ୍ଚି ରାଜା ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ କଥାରେ ବିଶ୍ୱାସ କରିଗଲେ । ଏବେ ପୁରୀ ରାଜାଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖିଲେ ଯେ, ସେ ତାଙ୍କ ଝିଅ ପଦ୍ମାବତୀଙ୍କର ବିବାହ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବଙ୍କ ସହିତ କରାଇବାକୁ ଚାହାନ୍ତି ନାହିଁ । ଚିଠି ପଢିବା ପରେ ମର୍ମାହତ ହେଲେ ରାଜା ।
ଚିଠି ପାଇ ମର୍ମାହତ ଥିବା ରାଜା ଜାଣିବାକୁ ପାଇଲେ ଯେ, ତାଙ୍କ ପ୍ରେୟସୀ ପଦ୍ମାବତୀଙ୍କର ସ୍ୱୟମ୍ବର ତତକ୍ଷଣାତ୍ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି କାଞ୍ଚି ରାଜା । ଏପରିକି ବିଭିନ୍ନ ଜିଲ୍ଲାରୁ ରାଜା ମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସ୍ୱୟମ୍ବରକୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇସାରିଛି କେବଳ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବଙ୍କୁ ଛାଡ଼ି । ଏହା ଦେଖି ବେଶ୍ କ୍ରୋଧିତ ହେଲେ ରାଜା। ପ୍ରଥମତଃ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କର ସେବାକୁ ନେଇ କାଞ୍ଚି ରାଜା ତାଙ୍କୁ ଚଣ୍ଡାଳ କହିବା ଏ ଜାତି ପ୍ରତି ଥିଲା ବଡ଼ ଆକ୍ଷେପ । ଏବଂ ତାଙ୍କ ପ୍ରେୟସୀଙ୍କୁ ଅନ୍ୟତ୍ର ବିବାହର ମସୁଧା। ଏହାକୁ ନେଇ କାଞ୍ଚି ରାଜାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଯୁଦ୍ଧ ଘୋଷଣା କଲେ ଉତ୍କଳର ବୀରବର ସୂର୍ଯ୍ୟ ବଂଶର ଦାୟାଦ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବ। ଏଥିରେ ଉଭୟ ରାଜା ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ସର୍ତ୍ତ ରଖିଥିଲେ। ସେ ସର୍ତ୍ତ ଥିଲା ଯେ, କାଞ୍ଚି ରାଜାଙ୍କ କୂଳ ଦେବତା ଥିଲେ ଗଣେଷ ଓ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବଙ୍କର ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ। ଯିଏ ବି ଏ ଯୁଦ୍ଧରେ ପରାଜିତ ହେବେ ତାଙ୍କର କୂଳ ଦେବତା ଅନ୍ୟକୁ ସମର୍ପଣ କରିବେ । ଅର୍ଥାତ୍ ଯଦି କାଞ୍ଚି ରାଜା ପରାସ୍ତ ହେବେ ତେବେ ଶ୍ରୀଗଜାନନ ବା ଗଣେଷ ପୁରୀ ଆସିବେ ଏବଂ ଯଦି ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବ ପରାସ୍ତ ହେବେ ତେବେ ମହାପ୍ରଭୁ କାଞ୍ଚିରେ ଗଣେଷଙ୍କ ପାଖରେ ବିଦ୍ୟମାନ ହେବେ। ଇତି ମଧ୍ୟରେ ଘମାଘୋଟ୍ ହୋଇଥିଲା ଯୁଦ୍ଧ। ପ୍ରଥମଥର ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବଙ୍କ ଟେଣ୍ଟରେ ନିଆଁ ଲାଗିଯିବାକୁ ସେ ଅଧାରୁ ଫେରି ଆସିଥିଲେ। ପୁରୀରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରକୁ ଯାଇ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ସାମ୍ନାରେ ଅଧିଆ ପଡ଼ିଥିଲେ। କହିଥିଲେ ମହାପ୍ରଭୁ ମୋର ପରାଜୟ ଅର୍ଥ ଏ ଜାତିର ପରାଜୟ ଏବଂ ଏ ମାଟିର ପରାଜୟ। ସର୍ବୋପରି ଆପଣଙ୍କର ପରାଜୟ। ଯୁଦ୍ଧରେ ବିଜୟ ହେବାକୁ ସାହାଯ୍ୟ ଲୋଡ଼ିଥିଲେ ରାଜା । ନିଜର ପରମଭକ୍ତ ତଥା ଆଦ୍ୟ ସେବକଙ୍କର ଏଭଳି ଗୁହାରି ଶୁଣିଥିରେ ସ୍ୱୟଂ ପରଂବ୍ରହ୍ନ। କହିଥିଲେ, ଯୁଦ୍ଧ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଯାଅ ଆମେ ବଡ଼ ଭାଇଙ୍କ ସହିତ ଗମନ କରିବୁ
ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଓ ବଡ଼ଭାଇ ବଳଭଦ୍ର ଧଳା ଓ କଳା ଘୋଡ଼ାରେ ଚଢ଼ି କାଞ୍ଚି ଭିମୁଖେ ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ। ମାଦଳା ପାଞ୍ଜି ବର୍ଣ୍ଣିତ ମାଣିକ-ଗଉଡୁଣୀ ଏବଂ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦାସଙ୍କ ସ୍ୱରଚିତ ‘କାଞ୍ଚିକାବେରୀ’ ପଦ୍ୟରେ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ ଥିବା ନେଇ ଗବେଷକଙ୍କ ମତ। ଦୁଇ ଭାଇ ଘୋଡ଼ାରେ ଚଢ଼ି କାଞ୍ଚି ଅଭିମୁଖେ ଯାତ୍ରା କରୁଥିବା ବେଳେ, ଚିଲିକା ପରେ ପରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଖୁବ୍ ଜୋରରେ ଭୋକ ହୋଇଥିଲା। ଏ ନେଇ ପୌରାଣିକ ମତବାଦ ସଂପର୍କରେ ମତ ଦିଅନ୍ତି ଗବେଷକ। ସେଠାରେ ଜଣେ ମହିଳା ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ଦହି ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ନାଁ ଥିଲା ମାଣିକ। ସେ ଯେତବେଳେ ତାଙ୍କ ଦହିର ପାଉଣା ମାଗନ୍ତେ ସେତେବେଳେ ମହାପ୍ରଭୁ ତାଙ୍କୁ ଏକ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ମୁଦ୍ରିକା ଉପହାର ଦେଇଥିଲେ। କହିଥିଲେ, ପଛରେ ରାଜା ଆସୁଛନ୍ତି ତାଙ୍କୁ ଏହା ପ୍ରଦାନ କରିବ ଏବଂ ରାଜା ତୁମର ସବୁ ଅର୍ଥ ପରିଷୋଧ କରିବେ। ମାଣିକ ବାଟ ଚାହିଁ ଜଗି ରହିଥିଲା। ୨ ଭାଇ ଯିବାର କିଛି ସମୟ ପରେ ସୈନ୍ୟ ସାମନ୍ତଙ୍କୁ ଧରି ରାଜା ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବ ଆସିଥିଲେ। ତାଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ କରି ମାଣିକ ସବୁ କଥା କହିବା ସହ, ମହାପ୍ରଭୁ ଦେଇଥିବା ସୁବର୍ଣ୍ଣ ମୁଦ୍ରିକା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ। ମାତ୍ର ରାଜା ଏହାକୁ ଦେଖି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ। ତାହା ସୁବର୍ଣ୍ଣ ନୁହେଁ ବରଂ ପ୍ରଭୁଙ୍କର ହୀରକ ମୁଦ୍ରିକା ଥିଲା। ସେ ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ ସ୍ୱୟଂ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଆସିଛନ୍ତି ନିଜ ଭକ୍ତର ସହାୟତା କରିବା ପାଇଁ ଏ ଜାତିର ଟେକ ରଖିବା ପାଇଁ। ରାଜା ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇଥିଲେ ମାଣିକ ଉପରେ। ବିଜୟ ସୁନିଶ୍ଚିତ ଜାଣି ମାଣିକ ନାଁରେ ଏକ ଗାଁ ବସାଇଥିଲେ। ଯାହାର ନାଁ ଦେଇଥିଲେ ମାଣିକ ପାଟଣା। …
କାଞ୍ଚି ରାଜା ସାଲ୍ୱ ନରସିଂହଙ୍କୁ ଯୁଦ୍ଧରେ ପରାସ୍ତ କରିବା ସହ ବନ୍ଦୀ କରିଥିଲେ ରାଜା ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବ। ରାଜା ଓ ରାଜକୁମାରୀ ପଦ୍ମାବତୀଙ୍କୁ ପରାସ୍ତା କରିବା ପରେ ଚଣ୍ଡାଳ ହାତରେ ବାହା ଦେବାକୁ ପଣ କରିଥିଲେ । ସେହି ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଦାୟିତ୍ୱ ଦେଇଥିଲେ ଯେ, ଜଣେ ଚାଣ୍ଡାଳଙ୍କୁ ଦେଖି ବାହା କରାଇଦେବାକୁ। କିଛି ମାସ ବିତିବା ପରେ ଚାଲାକ୍ ମନ୍ତ୍ରୀ, ରଥଯାତ୍ରା ସମୟରେ ପୁରୀ ଗସ୍ତ କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ସେହି ସମୟରେ ସେ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବଙ୍କୁ ଛେରାପହଁରାରେ କହୁଛନ୍ତି ଯେ, ଆପଣଙ୍କର ଠାରୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଚଣ୍ଡାଳ ଆଉ କିଏ ହୋଇପାରେ। ତେଣୁ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ଆପଣ ବିବାହ କରନ୍ତୁ । ଯେଉଁ କାଞ୍ଚିକୁ ଜିତିବା ରାଜାଙ୍କ ପକ୍ଷେ ସମ୍ଭବ ନଥିଲା କେବଳ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଆଶୀଷ ବା କରୁଣା କାରଣରୁ ସେ ବିଜୟ ଲାଭ କରିପାରିଲେ। ଶ୍ରୀପଞ୍ଚମୀରେ ଠାକୁର କାଞ୍ଚିକାବେରୀ ବେଶ ହୁଅନ୍ତି । କାରଣ ଗଣେଷଙ୍କୁ କାଞ୍ଚିରୁ ଆଣି ରାଜା ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଇଥିଲେ।