‘ମୁଁ ଦେଖିଛି ପ୍ରଳୟ…..’
1 min read
ମହାବାତ୍ୟାକୁ ୨୦, ମୋତେ ୨୮ । ବୁଝିପାରୁଥିବେ ସେଦିନର ସେହି କରାଳ ରୂପ ଦେଖିବାକୁ ସାହାସ ଜୁଟେଇଥିବା ଏ ମଣିଷକୁ ସେତେବେଳେ କେତେ ବର୍ଷ ହୋଇଥିବ ? ଜୀବନରେ ପ୍ରଥମ ଥର ବାତ୍ୟା ନାଁ ଶୁଣି ଏକ ଅଜଣା ଭୟ, ଆତଙ୍କ ହୋଇ ମନରେ ବସା ବାନ୍ଧିଥାଏ । ତା ସହ ଶୁଣିଥିବା ବାତ୍ୟାକୁ ଆଖି ଆଗରେ ଦେଖିବାର ଇଚ୍ଛା ବି ବଢୁଥାଏ ।
ଆଖି ଆଗରେ ଜହ୍ଲାଦ ହୋଇ ନାଚୁ ଉଠୁଥିଲା ଆସନ୍ନ ବିପଦ । କେମିତି ବଞ୍ଚିବା, କେମିତି ତ୍ରାହି ପାଇବା ? କିଏ କହୁଛି ବଡ଼ ଜୋରରେ ହେବ, କିଏ କହୁଛି ସିଆଡେ କଟିଯିବ । ଆକୁଳ ପ୍ରାର୍ଥନା କରୁଥାଉ ଭଗବାନଙ୍କ ନିକଟରେ, ‘ହେ ପ୍ରଭୁ ସେମିତି କିଛି ବଡ଼ ଧରଣର ନହେଉ । ସେତେବେଳେ ଟିଭି ସମାଚାରରେ ସେମିତି ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାର ନଥିଲା । ଖବରକୁ ନେଇ ଲୋକଙ୍କୁ ସତର୍କ କରିବା ପାଇଁ ଘନ ଘନ ଲାଇଭ୍ ବୁଲେଟିନ୍ ବି ହେଉନଥିଲା । କେବଳ ଭରସା ଥିଲା ଆମ ଦୂରଦର୍ଶନ ଓ ଆକାଶବାଣୀ । ଆଞ୍ଚଳିକ ପାଣିପାଗ କେନ୍ଦ୍ରରୁ ଶରତ ସାହୁ, ପଶୁପାଳକ ସାର୍ଙ୍କ ଭଳି ପାଣିପାଗ ବିଜ୍ଞାନୀ ବି ପ୍ରତି ଅଧଘଣ୍ଟାରେ ପାଗର ମିଜାଜ୍ କି ପବନର ଗତି ବତାଉନଥିଲେ । ନା ଥିଲା ସଠିକ୍ ପୂର୍ବାନୁମାନ ନା ସମ୍ଭାବ୍ୟ ରୂପରେଖର ଆକଳନ । ସେଦିନ ବଦଳୁଥିବା ପବନର ମିଜାଜକୁ ଦେଖି କେହି ବି ଆକଳନ କରିପାରୁନଥିଲେ ଅବସ୍ଥା ଏତେ ଭୟଙ୍କର ହେବ ବୋଲି ।
ଆଗରେ ମାଟି ଘର । ପଛରେ ତିଆରି ଚାଲିଥିବା ଆମ ପକ୍କା ଘରର ଛାତ ପଡ଼ିଯାଇଥାଏ । ଘର ଭିତରେ ପଲସ୍ତରାକୁ ଅପେକ୍ଷା କରିଥାଏ ବାଲି ଓ ଖୁଆ ଇଟା ଭର୍ତ୍ତି ଚାଟାଣ । ବତ୍ୟା କଥା ଶୁଣି ମୋ ବୁଢ଼ାପା ଦୁଇ ତିନିଟା ଟିଣ କର୍କଟକୁ ଆଣି ନୂଆ କୋଠାଘରର ଝରକା କବାଟରେ ବାନ୍ଧି ଆଶ୍ରୟ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାନ୍ତି । ଚାଳ ଘରୁ ପ୍ରାୟ ସବୁ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଜିନିଷ ନେଇ ଆସିଛି ମାଆ । ଧାନ କଟା ହୋଇନଥାଏ ନା । ଚାଳ ଘର ଛା’ ବି ହୋଇନଥାଏ । ପୁରୁଣା ହେଲାଣି ମାଟି କାନ୍ଥ । କେତେ ବେଗରେ ବର୍ଷା ପବନ ହେବ କିଏ କହିବ ? ବତ୍ୟା ଆସିବ ବୋଲି ବଜାରରୁ ଚୁଡ଼ା ସଫା । ତଥାପି କିଲେ ଦି କିଲ ଆଣିଥାନ୍ତି ବାପା । ଚାଉଳ ଘରେ ଥିଲା । ଅଟା, ଆଳୁ ପରିବାପତ୍ର ଦି’ ତିନି ଦିନ ଚଳିବା ପାଇଁ ଥାଏ । ଗୋରୁ ଗାଈଙ୍କୁ ଗୁହାଳରୁ ଆଣି କୋଠା ଘରେ ପୂରେଇଦଲୁ ।
ଚାହୁଁଚାହୁଁ କିଛି କ୍ଷଣରେ ବଦଳିଗଲା ଆକାଶର ରଙ୍ଗ । ଝଡ଼ ପୂର୍ବର ନୀରବତା ବି ସ୍ପଷ୍ଟ ବାରି ହୋଇପଡୁଥାଏ । ଧୀରେଧୀରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଗଲା ପବନ । ତାଳରେ ତାଳ ମିଳାଇ ବର୍ଷାର ବେଗ ବି ବଢିବାକୁ ଲାଗିଲା । ସତେ ଯେମିତି ଏକ ଅଘୋଷିତ ପ୍ରତିଯୋଗିତା ପାଇଁ ଉଭୟ ମନସ୍ଥ କରି ଆସିଛନ୍ତି । ରାତି ବଢ଼ୁଥାଏ, ପବନର ଗତି ବି । ସମୟେ ସମୟେ ଗାଈ ଗୋରୁଙ୍କ ହମ୍ମା ରଡ଼ି ଏକ ବଡ଼ ବିପଦ ଆଡ଼କୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଇଙ୍ଗିତ କରୁଥାଏ । ଘର, ଗଛ, ବାଉଁଶ ବାଡ଼ିରେ କୁଟି ହୋଇ ପିଇଟି ସାର୍ଙ୍କ ହୁଇସିଲ ଭଳି ମିନିଟିଏକୁ ମିନିଟିଏ ଶବ୍ଦ କରୁଥାଏ ପବନ । ଏସବୁ ଭିତରେ ଜେଜେମାର କାନି ତଳେ ଲୁଚିଥିବା କୁନି ଆଖି କେତେବେଳେ ଯେ ପଡ଼ିଗଲା ଜଣାପଡ଼ିଲାନି । କିନ୍ତୁ ସକାଳେ ଆଖି ଖୋଲିଲା ପରେ ଯାହା ଦେଖିଲି ବୋଧହୁଏ ମୋ ସମୟର ଛୁଆ ଆଜି ବି ଭାବିଲେ ଦେହ ଶିତେଇ ଉଠିବ । ଆଖି ସାମ୍ନାରେ ପ୍ରକୃତିର ବିବର୍ଣ୍ଣ ଚିତ୍ର ।
ମାଟି ଘରର ଗୋଟେ ପାଖ କାନ୍ଥ ପଡ଼ିଯାଇଛି । ଚାଳ ଛପର ଉଡ଼ି ଘର ଓଦା । ଘର ଚାରିପଟେ ଗୋଟିଏ ବି ଗଛ ନାହିଁ । ସତେ ଯେମିତି ମାଆ ତାଙ୍କୁ ଖଣ୍ଡେ ଲେଖାଏଁ ବିଛଣା ଦେଇ କହିଥିଲା, ଆଉ ଠିଆ ହୁଅନି, ଗୋଡ଼ ବିନ୍ଧିବଣି ଏବେ ଶୋଇପଡ଼ । ଏନଏଚ୍-୫କୁ ଅନେଇଲି । ୟୁକେଲ ପଟାସ ଗଛସବୁ ଅଧିଆ ପଡ଼ିଲା ଭଳି ରାସ୍ତାରେ ଧାଡ଼ି ଧାଡ଼ି ହୋଇ ପଡ଼ିଛନ୍ତି । ମାଲବାହୀ ଟ୍ରକ ଗୁଡ଼ିକ ପଛକୁ ପଛ ଲମ୍ବିଛନ୍ତି । କୁଆଡ଼େ ବା ଯିବେ, କିଛି ବି ଯୁ ନାହିଁ । ଜୁଆଡ଼େ ଦେଖିବ ଖାଲି ପାଣି ଆଉ ପାଣି । ତା ସାଙ୍ଗକୁ ଅବିରତ ବର୍ଷା । ଟିକିଏ ପବନ କମିବା ପରେ ରେଡିଓରୁ ଯାହା ଶୁଣିଲି ଆହୁରୀ ଡରିଗଲା ମଣିଷ । ତଣ୍ଟିରେ ଆଉ ଗଳିଲାନି ଚୁଡ଼ା କଦଳୀ ।
”ଆକାଶବାଣୀ କଟକ….ଜଗତସିଂପୁରରେ ତାଣ୍ଡବ ରଚିଛି ମହାବାତ୍ୟା । ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି ଏରସମା ।… ସମୁଦ୍ରକୂଳିଆ ଅନେକ ଗାଁ ନିଶ୍ଚିହ୍ନ । ….କେତେ ଧନଜୀବନ ହାନି ହୋଇଛି ଯଦିଓ ଏବେ ସୁଦ୍ଧା ଜଣାପଡ଼ିନି କିନ୍ତୁ ଏକ ବଡ଼ ଧରଣର କ୍ଷୟକ୍ଷତିର ଆଶଙ୍କା କରାଯାଉଛି ..ଅଧିକ ବିବରଣୀ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମ୍ବାଦରେ ପହଁଚାଇବୁ ”। ଏତିକି ଶୁଣି ଛାତିରେ ଭେଲୁ ପଶିଗଲା । କୁନି ମନରେ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ, ଅନେକ ଶଙ୍କା । କଣ ହୋଇଥିବ ସେମାନଙ୍କର ? ଆଉ କେଉଁଠି କଣ ହୋଇଛି ?
ଛାଡ଼ିଗଲା ବର୍ଷା ପବନ, ଆରମ୍ଭ ହେଲା ବନ୍ୟା ବିଭିଷିକା । ମୁକୁଳା ନଦୀବନ୍ଧକୁ ଡେଇଁ ବିନା ବାଧାରେ ଚାରିଆଡ଼େ ଖେଳିଚାଲିଲା ପାଣି । ଜଳାର୍ଣ୍ଣବ ଅନେକ ଗାଁ । ଯଦିଓ ଆମ ଘର ଠାରୁ ୧ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଥାଏ ବନ୍ୟା ପାଣି । କିନ୍ତୁ ବିପନ୍ନଙ୍କ ଆର୍ତ୍ତ ଚିତ୍କାର କାନରେ ଢୋ ଢୋ ହୋଇ ପିଟି ହେଉଥାଏ । ଖାଇବା ପିଇବା ନାହିଁ । ପ୍ରାୟ ଲୋକଙ୍କ ଘର ଛପର ଉଡ଼ିଯାଇଛି । କାହାର କାନ୍ଥ ପଡ଼ି ସବୁ କିଛି ସର୍ବନାଶ ତ କେଉଁଠି ସ୍କୁଲ ଘରେ ଗାଈଗୋରୁଙ୍କ ସହ ଲୋକେ । ସେତେବେଳେ ବେକେ ପାଣିରେ ପଶି ଛୁଆକୁ କାନ୍ଧରେ ଧରି ସ୍ଥଳଭାଗ ଆଡ଼କୁ ଆସୁଥିବା ମହିଳାଙ୍କ ଚିତ୍ର ଏବେ ବି ଭୁଲିନି ଏ ମଣିଷ । ସିଙ୍ଗଲ ରୋଡ୍ । ରାସ୍ତାରେ ଗଛ ପଡ଼ି ଅଟକି ଥିଲା ଟ୍ରକ୍ । ଭୋକରେ ଆଉଟୁପାଉଟୁ ମଣିଷ କିଛି ବିକଳ୍ପ ଚିନ୍ତା କଲେ । ରିଲିଫ୍ ଅପେକ୍ଷାରେ ଥିବା ଲୋକ ଆନ୍ଧ୍ରା ଟ୍ରକ୍ରୁ ଆରମ୍ଭ କଲେ ଲୁଟ୍ ପାଟ୍ । ଯିଏ ଯାହା ପାଇଲା । ବଡ଼ ବଡ଼ ବ୍ରିଟାନିଆ ଟିଣ । ଆଳୁ, ପିଆଜ, ଧାରା ତେଲ… । ଯାହା ହାତରେ ଯାହା ପଡ଼ିଲା । ଅଟକି ରହିଥିବା ଗାଡ଼ିରୁ ଲୁଟପାଟ୍ କଲେ । ଆମ ଘରେ ବୁଢ଼ୀମା ବାପାଙ୍କୁ କହୁଥାଏ, ‘ବିଜୟ ଯାଉନୁ ଗୋଟେ କଣ ଆଣିବୁ ସବୁ ବୋହି ନେଉଛନ୍ତି ” । ବୁଢ଼ାପାଙ୍କ ଭୁଡ଼ରୀ ତାକୁ ପୁଣି କିଛି ସମୟ ଅଟକେଇଦେଉଥାଏ । ମାଷ୍ଟ୍ରିଆ ଲୋକ ନା, ନୀତି ନୈତିକତା ତ କିଛି ଅଛି । ଶେଷରେ ଅମାନିଆ ଜେଜେମା ନିଜେ ଘରୁ ବାହାରିଲା । ଅଧାବାଟ ଯାଇ ଚଇତା ଜେଜକୁ କହି ବ୍ରିଟାନିଆ ବିସ୍କୁଟ ଟିଣ ଗୋଟେ ଆଣିଥିଲା । କ’ଣ କରିବ ମାଇପି ମନ ନା । ପରେ ଖବର ପାଇଲି ଲୋକ ଟିଭି ମଟର ସାଇକେଲ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗାଡ଼ିରୁ ଲୁଟ୍ କରିଥିଲେ । ଗୋର୍ଖା ପୋଲିସ ଚଢ଼ଉ କରୁଥିଲା ଲୋକଙ୍କ ଘରେ ।
ବାତ୍ୟାର ସ୍ଥିତିଠାରୁ ବଳିଯାଇଥିଲା ବନ୍ୟାର ବିଭୀଷିକା । ଘର ଦ୍ବାର ସବୁ ନିଶ୍ଚିହ୍ନ । ଗଛ ସବୁ ପଦା । ଗାଁମାନଙ୍କରେ ଅଳ୍ପ ଲୋକଙ୍କ କୋଠାଘର ଥିଲା । ଆମ ଭଳି କାହାର ପକ୍କା ଘର ବି ତିଆରି ଚାଲିଥିଲା । ସମସ୍ତଙ୍କ ଘର ଛାତ ଉପରେ ଆଶ୍ରୟ ନେଇଥାନ୍ତି ବିପନ୍ନମାନେ । କିଏ ବନ୍ୟାପାଣି ଘେରରେ ଥାଇ ଚାଳ ଉପରେ ବସିଛି, ତ କିଏ ଗଛକୁ ଜାବୁଡ଼ି ଧରି ଡାଳ ଉପରେ । କୁଆଡ଼େ ଯିବେ । ଖାଇବାକୁ କିଛି ନାହିଁ । ପଇବା ପାଣି କଥା ପଚାରୁଛି କିଏ ? ସମସ୍ତେ ଆକାଶକୁ ଅନେଇଥାନ୍ତି । କାଳେ କେତେବେଳେ ହେଲିକାପ୍ଟର ରିଲିଫ ପୁଡିଆ ପକାଇବ । ହେଲେ ତାହା ତ ସମୁଦ୍ରକୁ ଶଙ୍ଖେ। କିଏ ପୁଅକୁ ହରାଇଛି, ତ କେଉଁଠି ଦୁଇ ବର୍ଷର ଛୁଆ ବାପାମାଆଙ୍କୁ ହରାଇ ଅନାଥ ହୋଇ କାନ୍ଦୁଛି । କାହାର ଘରଦ୍ବାର ସହ ମଣିଷ ସବୁ ମାଟିରେ ମିଶିଯାଇଛନ୍ତି । ସଲିଳ ସମାଧି ଦେଖିଛି ଅନେକ ପରିବାର । ଗଣ ଶବଦାହ । ସବୁ କିଛି ଛଡ଼ାଇନେଇଛି ମହାବାତ୍ୟା । ସେତେବେଳର ସରକାର ବତ୍ୟା ପାଇଁ ତ ସଜାଗ ନଥିଲା, ବନ୍ୟା ପାଇଁ କଣ ରହିବ ? ରିଲିଫ୍, ଉଦ୍ଧାର କାମ ସବୁଥିରେ ଫେଲ୍ । ବେସରକାରୀ ଭାବେ ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ଥିଲା ଢେର୍ ଅଧିକ । ବୋଧହୁଏ ମହାବାତ୍ୟା ସେତେବେଳେ ରାଜ୍ୟରେ ସରକାରରେ ଥିବା ଦଳକୁ ଏତେ ଦୂରକୁ ଠେଲିଦେଇଛି ଯେ ଆଜି ଯାଏ ଆଉ କ୍ଷମତାକୁ ଫେରିପାରୁନି ।
ଅକ୍ଟୋବର ୨୯, ୩୦, ୩୧ । ତିନିଦିନ ପ୍ରଳୟ ଦେଖିଥିବା ଫାଳେ ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକ କେବେବି ମଲା ଯାଏ ଭୁଲିପାରିବେନି ମହାବାତ୍ୟା ପରର ଭୂଗୋଳକୁ । ଇତିହାସ ସାକ୍ଷୀ, ସେ ସମୟରେ ଦୁଃଖ, ଯନ୍ତ୍ରଣା ଭୋଗିଥିବା ମଣିଷ କେମିତି ଦହଗଞ୍ଜ ହୋଇଥିଲା । ଫେଲ୍ ମାରିଥିଲା ସରକାର ଓ ଶାସନ କଳର ସବୁ ଗଣିତ । ପ୍ରକୃତିର ସୁନ୍ଦର ରୂପକୁ ନେଇ ସାହିତ୍ୟ ଲେଖୁଥିବା ଲୋକ ଉଜୁଡା ଧରାକୁ ଦେଖି କାନ୍ଦୁଥିଲା । ଲାଗୁଥିଲା ବିଜ୍ଞାନ ଯେମିତି ତୁଚ୍ଛ ଧରଣୀ ପେନୁର ତାଣ୍ଡବ ଆଗରେ । ବ୍ୟଥା ବେଦନାକୁ ଭାଷାରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବା ଥିଲା ଅସମ୍ଭବ । ମାନସପଟରେ ଖଞ୍ଜିହୋଇ ରହିଥିବା ସ୍ମୃତିସବୁ କୋଡ଼ିଏ ବର୍ଷ ପରେ ବି ତାଜା । ଯେମିତି ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର ୨୯ ଏ ସ୍ମୃତି କାନ୍ଥରେ ନୂଆ ରଙ୍ଗ ବୋଳିଦେଇ ଏହାର ଆୟୁଷକୁ ଆହୁରୀ ବଢେଇଦେଉଛି । କିନ୍ତୁ ଏସବୁ ଭିତରେ ବିଜ୍ଞାନ ଆମକୁ ବହୁତ ଆଗକୁ ନେଇଯାଇଛି । ବାତ୍ୟାର ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ସୂଚନା ଆମକୁ ଅଧିକ ସତର୍କ କରିଦେଇଛି । ପ୍ରତିକ୍ଷଣରେ ପବନର ଗତି ଓ ବାତ୍ୟା ସ୍ଥଳ ଭାଗ ଛୁଇଁବାର ସୂଚନା ସରକାର ଓ ପ୍ରଶାସନକୁ ଅଧିକ ସଜାଗ କରିଦେଇଛି । ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ଘଣ୍ଟା ଘଣ୍ଟା ନନଷ୍ଟପ୍ ଲାଇଭ କଭରେଜ । ଫାଇଲିନ, ହୁଦହୁଦ, ତିତଲି, ଫୋନିର ସଫଳ ମୁକାବିଲା କରି ଆମ ସରକାର ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ପ୍ରସଂଶିତ ହୋଇଛନ୍ତି । ସଠିକ୍ ଜଳ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଉପକୂଳ ଓଡ଼ିଶା ବହୁ ବର୍ଷ ହେଲା ବନ୍ୟା ଦେଖିନି । ଜିରୋ କାଜୁଆଲିଟି ବନିଛି ସରକାରର ମୂଳମନ୍ତ୍ର ପାଲଟିଛି । ଜଗତର ନାଥ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ନିକଟରେ ପ୍ରାର୍ଥନା ଏମିତି ପ୍ରଳୟ ଏ ଜୀବନରେ କେବେ ବି ନଆସୁ ।
( ଯାଜପୁରରୁ ଅବିନାଶ ଷଡ଼ଙ୍ଗୀ) ')}
