ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ପଳାଇ ଯାଇ ଏନକାଉଣ୍ଟରରୁ ବର୍ତ୍ତିଗଲା କି ବିକାଶ ଦୁବେ ?

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କାନପୁରରେ ୮ ଜଣ ପୋଲିସ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର ମୁଖ୍ୟ ଅଭିଯୁକ୍ତ ଗ୍ୟାଙ୍ଗଷ୍ଟର ବିକାଶ ଦୁବେ । ଏହି ଅପରାଧ କରିବା ପରେ ଜୁଲାଇ ୨ରୁ ୩ ତାରିଖ ରାତିରେ ବିକାଶ ଦୁବେ ଖସି ପଳାଇଥିଲା । ଜୁଲାଇ ୯ ତାରିଖ ସକାଳେ ବିକାଶ ଦୁବେକୁ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ଉଜ୍ଜୟିନୀରୁ ଧରାପଡ଼ିଛି । ସେବେଠାରୁ ଏହା ଆତ୍ମସମର୍ପଣ ନା ଗିରଫ ବୋଲି ଏକ ବିତର୍କ ଚାଲିଛି ? ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ପୂର୍ବତନ ୟୁପି ଡିଜିପି ବିକ୍ରମ ସିଂ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ରଖିଛନ୍ତି । ଆତ୍ମସମର୍ପଣ ଏବଂ ଗିରଫ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିଛି । ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ପାର୍ଥକ୍ୟ କ’ଣ ?

ଗିରଫଦାରୀ

ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶର ପୂର୍ବତନ ଡିଜିପି ବିକ୍ରମ ସିଂଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ସାଧାରଣତଃ କୋର୍ଟ ସମ୍ମୁଖରେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରାଯାଇଥାଏ । ପୋଲିସ ନିକଟରେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିବାର କୌଣସି ବ୍ୟବସ୍ଥା ନାହିଁ । ପୋଲିସ ସାମ୍ନାରେ ଗିରଫ କରାଯାଇଛି । ଗିରଫଦାରୀ ତିନି ପ୍ରକାରର । କହିକି ଗିରଫ କରିବା, ଛୁଇଁ କି ଗିରଫ କରିବା ଓ ଜୋର ଜବରଦସ୍ତ ଗିରଫ କରିବ ।

ପ୍ରଥମେ ପୋଲିସ ଅଭିଯୁକ୍ତକୁ ସ୍ପର୍ଶ ନକରି କହିବ ଯେ ତୁମେ ଗିରଫ ହୋଇଛ । ବିକ୍ରମ ସିଂଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହା ପରେ ପୋଲିସ ଅଭିଯୁକ୍ତକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରିବ ଏବଂ କହିବ ଯେ ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ ଗିରଫ କରିଛୁ ଏବଂ ଛୁଇଁବା ପରେ ଛାଡ଼ିଦେବ । କିନ୍ତୁ ଯଦି ଅଭିଯୁକ୍ତ ଶୁଣେ ନାହିଁ, ତେବେ ପୋଲିସ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରି ତାଙ୍କୁ ଗିରଫ କରିପାରିବ । ଏହି ତିନୋଟି ପଦ୍ଧତି ମଧ୍ୟରୁ ଯେ କୌଣସି ଦ୍ୱାରା ଗିରଫ କରାଯାଇଥାଏ ଏବଂ ଏହା ପରେ ଆଇନ୍ ଅନୁଯାୟୀ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କୁ ୨୪ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ମାଜିଷ୍ଟ୍ରେଟଙ୍କ ନିକଟରେ ହାଜର ହେବାକୁ ପଡ଼ିବ ।

ଆତ୍ମସମର୍ପଣ

ପୂର୍ବତନ ଡିଜିପି ବିକ୍ରମ ସିଂଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, କିଛି ଅଭିଯୁକ୍ତ ପୋଲିସ ଷ୍ଟେସନକୁ ଯିବାକୁ ଏଡ଼ାଇଥାନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ କହିବା କଥା ପୋଲିସ ଥାନାରେ ପିଟାପିଟି କରିଥାନ୍ତି । ତେଣୁ ସେମାନେ କୋର୍ଟକୁ ଯାଆନ୍ତି । ଏହାକୁ ସ୍ପଟ୍ କୋର୍ଟ କୁହାଯାଏ । ଏହି କୋର୍ଟର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଅଭିଯୁକ୍ତ କୋର୍ଟରେ ହାଜର ହେବ । ଏହି ସମୟରେ ପୋଲିସ କୋର୍ଟ ସମ୍ମୁଖରେ କହିପାରେ ଆମକୁ ତଦନ୍ତ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଅଭିଯୁକ୍ତକୁ ପୋଲିସ ହେପାଜତ ବା ରିମାଣ୍ଡରେ ଦିଅନ୍ତୁ । ପୋଲିସର ଆବେଦନ ଅନୁଯାୟୀ କୋର୍ଟ ୩, ୭ କିମ୍ବା ୧୪ ଦିନର ରିମାଣ୍ଡ ଅନୁମତି ଦେଇଥାନ୍ତି । ଏହା ପରେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କୁ ପଚରାଉଚରା ସହ ଡାକ୍ତରୀ ପରୀକ୍ଷା କରାଯାଏ । ପରେ ପୋଲିସ ପୁନର୍ବାର ଅଭିଯୁକ୍ତକୁ କୋର୍ଟକୁ ଆଣେ । ଏହି ସମୟରେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ଦେହରେ କୌଣସି ଚିହ୍ନ ଥିଲେ ତାହାକୁ ଗଣ୍ଡଗୋଳରେ ଆଘାତ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । କାରଣ ଆକ୍ରମଣକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇନଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ସହ ଏହି ଆକ୍ରମଣ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ପୋଲିସ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥାଏ ।

ପୂର୍ବତନ ଡିଜିପି ବିକ୍ରମ ସିଂଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ‘କିଛି ପୋଲିସ କର୍ମଚାରୀ ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ମାଡ଼ ମାରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି ନାହିଁ । ତା’ପରେ ସେମାନେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କୁ କୁହନ୍ତି ଯେ ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ ଛୁଇଁବୁ ନାହିଁ, ଆପଣଙ୍କୁ ହଇରାଣ କରିବୁ ନାହିଁ, ତୁମେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣର ଡ୍ରାମା କର । ଏହା ମଧ୍ୟ ଆଇନଗତ, କିନ୍ତୁ ଏହା ଯଥାର୍ଥ ନୁହେଁ କାରଣ ଏହା ଆତ୍ମସମର୍ପଣ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଗିରଫ କରାଯାଇଥାଏ । ଯାହାକି ବିକାଶ ଦୁବେଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ହୋଇଛି ।

ଆତ୍ମସମର୍ପଣରେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ କ’ଣ ଲାଭ?

ବିକ୍ରମ ସିଂ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯଦି ଅଭିଯୁକ୍ତ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିବା ଦ୍ୱାରା ତାକୁ ତୁରନ୍ତ ଜେଲ ପଠାଇ ଦିଆଯାଏ । ମାଡ଼ପିଟରୁ ବଞ୍ଚି ମଧ୍ୟ ଯାଏ । ନିଜ ମକଦ୍ଦମା ପରିଚାଳନା କରିଥାଏ । ଏନକାଉଣ୍ଟର ଶିକାର ହେବାର କମ୍ ସମ୍ଭାବନା ରହିଥାଏ ।

କ’ଣ ଲାଭ ପାଇଲେ ବିକାଶ ଦୁବେ ?

ବିକ୍ରମ ସିଂଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ବିକାଶ ଦୁବେଙ୍କ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଲାଭ ହେଉଛି ଯେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶରେ ତାଙ୍କୁ ମିଥ୍ୟା ଏନକାଉଣ୍ଟରରେ ହତ୍ୟା କରାଯାଇ ନାହିଁ । କାରଣ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟର ପୋଲିସ-ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ସହ ମୁହାଁମୁହିଁ କୌଣସି ଉଦାହରଣ ନାହିଁ । ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟର ପୋଲିସ ସର୍ବଦା ଭାବନ୍ତି କାହିଁକି ସେମାନେ ମୁଣ୍ଡକୁ ଏତେ ଅସୁବିଧା ନେବେ ? ତେବେ, ମୋଷ୍ଟ ୱାଣ୍ଟେଡ୍ ଅପରାଧୀ କିମ୍ବା ପୁରସ୍କାର ରାଶି ଥିବା ଅପରାଧୀକୁ ଦେଶର କୌଣସି ପୋଲିସ ଗିରଫ କରିବାର ଅଧିକାର ରହିଛି । ଅର୍ଥାତ୍ ବିକାଶ ଦୁବେ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର କୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିବାକୁ ଚାହିଁଥିଲେ ପରିଣାମ ଅଲଗା କିଛି ହୋଇଥାନ୍ତା ।

କେଉଁ ଆଧାରରେ କରେ ପୋଲିସ ଏନକାଉଣ୍ଟର ?

ବିକ୍ରମ ସିଂଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଆଇପିସିର ଧାରା ୯୪ରୁ ୧୦୬ରେ ସେଲ୍ଫ ଡିଫେନ୍ସ ବା ଆତ୍ମରକ୍ଷା ଅଧିକାର ଦିଆଯାଇଛି ।  ପୋଲିସ ମଧ୍ୟ ଏହି ଅଧିକାର ବ୍ୟବହାର କରେ । ପୋଲିସ କୌଣସି ଅଭିଯୁକ୍ତକୁ ହତ୍ୟା କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ ଆତ୍ମରକ୍ଷା ନାଁରେ ଗୁଳି କରିଥାଏ । ପୂର୍ବତନ ଡିଜିପି ଏହା ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି- ଟ୍ରାଞ୍ଜିଟ୍ ରିମାଣ୍ଡରେ ମଧ୍ୟ ପୋଲିସ ଏନକାଉଣ୍ଟର କରେ । ଉଦାହରଣ ପ୍ରକାରେ ଉଜ୍ଜୟିନୀ ପୋଲିସ ବିନା କୌଣସି କେସ୍ ରୁଜୁ କରି ବିକାଶ ଦୁବେକୁ ୟୁପି ଏସଟିଏଫକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିଛି ।