ଦେଶରେ ଚାଲୁଥିଲା ୫ ହଜାରରୁ ୧୦ହଜାର ଟଙ୍କାର ନୋଟ୍, ଜାଣନ୍ତୁ କେବେ?

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଦିନ ଥିଲା ଦେଶରେ ଚାଲିଥିଲା ୧୦ହଜାର ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ୍। ୨ହଜାର ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ୍ ଭଳି ତାକୁ ବି ବଜାରରୁ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ଏହି ନୋଟ୍ ପରିବର୍ତ୍ତନ ବା ନୋଟବନ୍ଦୀ ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ହୋଇନାହିଁ । ମନେ ପକାନ୍ତୁ ୨୦୧୬ କଥା । ଯେତେବେଳେ ସରକାର ଅଚାନକ ୫୦୦ ଓ ୧୦୦୦ ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ୍ ପ୍ରଚଳନକୁ ବ୍ୟାନ୍ କରିବା ପାଇଁ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ଲୋକ ନାହିଁ ନଥିବା ହୀନସ୍ତା ହେଲେ । ପରିସ୍ଥିତି ଏଭଳି ହୋଇଥିଲା ଯେ, ଏହି ମାମଲା ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ଯାଇ ପହଞ୍ଚିଥିଲା । ସରକାର ଯୁକ୍ତି କଲେ, କଳାଟଙ୍କା ଫେରାଇ ଆଣିବାକୁ ଏ ନୋଟବନ୍ଦୀ ହେଉଛି ସିଙ୍ଗଲଓ୍ବିଣ୍ଡାେ । ସରକାରଙ୍କ ହଁ ରେ କୋର୍ଟ ହଁ ମାରିଲେ, ଡିମୋନୀଟାଇଜେସନ ବା ବିମୁଦ୍ରୀକରଣକୁ  ଠିକ୍ ବୋଲି କହିଲେ । ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା  ୨୦୧୬ ପୂର୍ବରୁ ଦେଶରେ କେବେ ହୋଇଥିଲା ନୋଟ୍ ପରିବର୍ତ୍ତନ?…

୧୯୪୬ରେ ପ୍ରଥମ ବିମୁଦ୍ରୀକରଣ

ଦେଶରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ୧୯୪୬ରେ ଅର୍ଥାତ୍ ସ୍ୱାଧୀନତାର ଏକ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ବିମୁଦ୍ରୀକରଣ ହୋଇଥିଲା । ସେତେବେଳେ ସର୍ବପ୍ରଥମେ ୫ଶହ, ୧ହଜାର ଏବଂ ୧୦ହଜାର ଟଙ୍କିଆ ନୋଟର ପ୍ରଚଳନକୁ ବନ୍ଦ କରିଦିଆଯାଇଥିଲା । ଏପରିକି ବ୍ରିଟିଶ କାଳର ୧୦୦ ଟଙ୍କିଆ ଉପରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ନୋଟକୁ ବନ୍ଦ କରିଦିଆଯାଇଥିଲା ।

୧୯୭୮ ମସିହାରେ ପୁଣି ନୋଟ୍ ବ୍ୟାନ୍

ମୋରାଜୀ ଦେଶାଇ ସରକାରଙ୍କ ସମୟରେ ବି ବନ୍ଦ ହୋଇଥିଲା ନୋଟ୍ । ୧୯୭୮ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୧୬ ତାରିଖରେ ତତ୍କାଳୀନ ମୋରାରଜୀ ଦେଶାଇଙ୍କ ସରକାର ସମୟରେ ୧ ହଜାର, ୫ ହଜାର ଓ ୧୦ ହଜାର ଟଙ୍କାର ନୋଟକୁ ବନ୍ଦ କରିବା ପାଇଁ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା । କଳାଧନ ଉପରେ ରୋକ ଲଗାଇବା ପାଇଁ ସରକାର ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ ।  ଏନେଇ ନ୍ୟୁଜ ପେପର ଜରିଆରେ ଲୋକଙ୍କୁ ସୂଚନା ଦିଆଯାଇଥିଲା ।

ତେବେ ଦୁଇ ହଜାର ଟଙ୍କିଆ ନୋଟକୁ ବଜାରରୁ ଫେରାଇ ନେବାକୁ ନିକଟରେ ଘୋଷଣା କରିଛି ଆରବିଆଇ । ଯାହାଫଳରେ ଏହି ନୋଟ୍ ଏକପ୍ରକାର ଅଚଳ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ତେବେ  ୨ହଜାର ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ୍ ବୈଧ ରହିବ । ଆପଣମାନେ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୩୦ ଯାଏଁ ଦୁଇ ହଜାର ଟଙ୍କିଆ ନୋଟକୁ ବ୍ୟାଙ୍କରେ ବଦଳାଇପାରିବେ । ସେଥିପାଇଁ ଆଦୌ ଛାନିଆ ହୁଅନ୍ତୁ ନାହିଁ ।

ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ କହୁଛି ୨୦୧୮-୧୯ରୁ ଛପା ବନ୍ଦ ହେଲାଣି ଦୁଇ ହଜାର ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ । ନଭେମ୍ବର ୨୦୧୬ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ୨୦୦୦ ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ୍ । ୨୦୧୭ ମାର୍ଚ୍ଚ ପୂର୍ବରୁ ବିତରଣ ହୋଇଥିଲା ୮୯% ଟଙ୍କା  । ଏବେ ବଜାରରେ ୩ଲକ୍ଷ ୬୨ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କାର ୨୦୦୦ ହଜାର ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ ରହିଛି । ମାତ୍ର ୧୦ ପ୍ରତିଶତ କାରବାର ଦୁଇ ହଜାର ଟଙ୍କା ମାଧ୍ୟମରେ ହେଉଛି  ।  ୨୦୧୬ରେ କଳାଧନ ଉପରେ ରୋକ ଲଗାଇବାକୁ ଯେଉଁ ୨୦୦୦ ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ ପ୍ରଚଳନ ହୋଇଥିଲା  ଏବେ ପୁଣି ଏହି ଟଙ୍କାକୁ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ନେଇ ସାଧାରଣରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି। ମାତ୍ର ଜବାବ କିଏ ଦେବ?