ସ୍ପେନିସ ଫ୍ଲୁରୁ କରୋନା : ଇତିହାସ ନିଜକୁ ଦୋହରାଉଛି କି ?

୧୯୧୮ ଇତିହାସର ପୁନରାବୃତ୍ତି । ସେ ସମୟରେ ଯାହା ହୋଇଥିଲା ଏବେ ତାହାର ପୁନରାବୃତ୍ତି !  ୧୦୦ ବର୍ଷ ତଳେ ଯାହା ହୋଇଥିଲା ତାହା ପୁଣି ହେଉନି ତ ? କଣ ହୋଇଥିଲା ୧୦୦ ବର୍ଷ  । ଆସନ୍ତୁ ଏସବୁ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ।  ୧୯୧୮ ମସିହାରେ, ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ନିହତ ସୈନିକମାନଙ୍କୁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା କରିବା ପାଇଁ ଫିଲାଡେଲଫିଆରେ ଏକ ପରେଡର ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥିଲା । ଏ ସେହି ସମୟ ଥିଲା ଯେତେବେଳେ ପୂରା ବିଶ୍ୱରେ ସ୍ପେନିସ ଫ୍ଲୁ ଆତଙ୍କ ଖେଳାଇଥିଲା । ଏଥିପାଇଁ ଏହି ପରେଡରେ ଯେତେ ଲୋକ ସାମିଲ ହେବାର ଥିଲେ ହୋଇନଥିଲେ । ତଥାପି ୨ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇଥିଲେ । ଏହି ପରେଡ ପରେ ୪୮ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କୁ ସ୍ପେନିସ ଫ୍ଲୁ ହୋଇଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଥିଲା ।

ସେହି ସମୟରେ ଭାରତର ସମୁଦାୟ ଜନସଂଖ୍ୟାର ୪.୪% ରୁ ୬.୧% ଲୋକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ସ୍ପେନିସ ଫ୍ଲୁରେ ହୋଇଥିଲା । ଏହା ହିଁ ସ୍ପେନିସ ଫ୍ଲୁର ଭୟାବହତାକୁ ପ୍ରମାଣିତ କରାଏ । ଯାହାକୁ କେମ୍ବ୍ରିଜର ନ୍ୟାସନାଲ ବ୍ୟୁରୋ ଅଫ୍ ଇକୋନୋମିକ୍ ରିସର୍ଚ୍ଚର ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି। ୧୯୧୮ ମସିହାରେ ଆସିଥିବା ଏହି ମହାମାରୀରେ ୧.୧କୋଟିରୁ ୧.୪ କୋଟି ଭାରତୀୟଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା ।

ଏବେ ଆସିବା ୨୦୨୧କୁ । ରାଜନୈତିକ ସମାବେଶ ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ସମାବେଶ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଛି। ଏଥିରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଜଣାଯାଏ ଯେ, ଆମେ ଇତିହାସରୁ କିଛି ଶିଖି ନାହୁଁ । ଯେତେବେଳେ କରୋନା ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହର ଦେଶରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ସେତେବେଳେ ସମାନ ଘଟଣା ଘଟିଥିଲା। ତେଣୁ  ୧୯୧୮ର ସ୍ପେନିସ୍ ଫ୍ଲୁ (ପରେ ଏହାର ନାମ ବଦଳାଇ H1N1 ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଇଥିଲା ) ଏବଂ COVID-9 କୁ ତୁଳନା କରାଯାଉଛି । କଣ ପ୍ରକୃତରେ ଏହି ଦୁଇଟି ମହାମାରୀକୁ ତୁଳନା କରିବା ଠିକ୍ ହେବ ?

‘ଉଭୟ ମହାମାରୀକୁ ତୁଳନା କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ’

ସଂକ୍ରମଣର ବ୍ୟାପିବାର ସମାନତା ଥିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ଏହି ଦୁଇଟି ମହାମାରୀକୁ ତୁଳନା କରାଯାଇ ନପାରେ । ପବ୍ଲିକ ହେଲ୍ଥ ଫାଉଣ୍ଡେସନ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆର ମହାମାରୀ ପ୍ରଫେସର ଗିର୍ଧର ବାବୁ କୁହନ୍ତି ଯେ, ସ୍ପେନିସ ଫ୍ଲୁ ଏବଂ କୋଭିଡ -19 ର ତୃତୀୟ ଲହରକୁ ତୁଳନା କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ, କାରଣ କୋଭିଡ -19 ର ସଂକ୍ରମଣ ଧାରା ଭିନ୍ନ ଅଟେ ଏବଂ ଏହାର ନୂତନ ଭାରିଆଣ୍ଟ ମଧ୍ୟ ରହିଛି।

ଆମେ ଇତିହାସରୁ ଶିଖିପାରିବା

‘ବିଶେଷଜ୍ଞ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭବିଷ୍ୟତର ରୋଗର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଆମେ ପୁରୁଣା ମହାମାରୀଠାରୁ ଶିକ୍ଷା ନେଇପାରବା । ମହାମାରୀ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଚନ୍ଦ୍ରକାନ୍ତ ଲହାରୟା କୁହନ୍ତି, ଉଭୟ ୧୯୧୮ର ଫ୍ଲୁ ଏବଂ କୋଭିଡ -19 ମହାମାରୀ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ଜନୀତ ଭାଇରସ କାରଣରୁ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଏହି ଦୁଇଟି ରୋଗର ମୁକାବିଲା କରିବାର ପଦ୍ଧତି ପ୍ରାୟ ସମାନ। ସେ କୁହନ୍ତି, ” ଯେମିତିକି ସ୍ପେନିସ ଫ୍ଲୁ ସମୟରେ ଦେଖାଯାଇଥିଲା, ସ୍ପେନିସ୍ ପ୍ଲୁ ମହାମାରୀର ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହର ସବୁଠାରୁ ବେଶି ମାରାତ୍ମକ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ କରୋନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ତାହା ହୋଇ ନଥିଲା। ଯଦିଓ ଭାରତରେ କରୋନାର ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହର ଇତିହାସକୁ ପୁନରାବୃତ୍ତି କରିଛି।”

ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସ୍ପେନିସ ଫ୍ଲୁର ତୃତୀୟ ଏବଂ ଚତୁର୍ଥ ଲହର ଏତେ ମାରାତ୍ମକ ନଥିଲା କିନ୍ତୁ କରୋନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହା କୁହାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ କାରଣ କରୋନାର ନୂଆ ଭାରିଆଣ୍ଟ ପୂର୍ବ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ସଂକ୍ରାମକ । ଲହାରୟା କୁହନ୍ତି ଯେ, “୧୦୦ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ କ’ଣ ଘଟିଛି ତାହା ଆମେ ଜାଣି ନାହୁଁ। ୧୦୦ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ମହାମାରୀ କେଉଁ ଭାଇରସ କାରଣରୁ ବ୍ୟାପିଥିଲା ତାହା ମଧ୍ୟ ଆମେ ଜାଣିନାହୁଁ । କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ନୂଆ ଭାରିଆଣ୍ଟ ସହ SARS-CoV-2 ବହୁତ ଭିନ୍ନ ଅଟେ। ଡିସେମ୍ବର ୨୦୧୯ରେ ଯେଉଁ ଭାଇରସ୍ ମିଳିଥିଲା ବର୍ତ୍ତମାନ ତାହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ । ତେଣୁ ଆମେ କୌଣସି ଆକଳନ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ । ମହାମାରୀର ଆଗାମୀ ଲହରର ମୁକାବିଲା କରିବାକୁ ଆମେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବା ଉଚିତ୍। ”

ସ୍ପେନିସ ଫ୍ଲୁରେ ତିନୋଟି ଲହର ଆସିଥିଲା

ସ୍ପେନିସ ଫ୍ଲୁର ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହରରେ ୩୦ ରୁ ୪୦ ବର୍ଷ ବୟସର ଲୋକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା। ଭାରତରେ ମଧ୍ୟ ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହରରେ ଯୁବପିଢି ହିଁ ଶିକାର ହୋଇଛନ୍ତି। ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ, ଭାରତରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହର ଇତିହାସକୁ ପୁନରାବୃତ୍ତି କରିଛି | ସ୍ପେନିସ ଫ୍ଲୁର ତୃତୀୟ ଲହର ଆସିଥିଲା । ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହରରେ ଆମେରିକାରେ ସର୍ବାଧିକ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା। ତୃତୀୟ ଲହରରେ ମଧ୍ୟ ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା | ଯଦିଓ ଏହାର ତୃତୀୟ ଲହର ୧୯୧୯ର ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁରେ କମି ଯାଇଥିଲା ।

ପ୍ରଫେସର ଗିର୍ଧର ବାବୁ କହିଛନ୍ତି ଯେ “୧୦୦ ବର୍ଷ ପରେ ଆମର ଉନ୍ନତ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ଅଛି। ମହାମାରୀକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ଆମର ସମ୍ବଳ ଅଛି, ଟିକା ଅଛି। ତେଣୁ ଏସବୁ ଆମକୁ ସ୍ପେନିସ ଫ୍ଲୁ ଅପେକ୍ଷା କୋଭିଡ -19 ସହ ମୁକାବିଲା କରିବା ସହଜ କରିଥାଏ।”