ଶିଳ୍ପ ସମୃଦ୍ଧ ରାଜ୍ୟ ଗଠନ ସହ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା, ଶିକ୍ଷା ଓ ସାହିତ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବହୁମୂଲ୍ୟ ଅବଦାନ ପାଇଁ ଚିରସ୍ମରଣୀୟ ରହିବେ ମଧୁବାବୁ
ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ପ୍ରଣମ୍ୟ ପୁରୁଷ, ଚିରସ୍ମରଣୀୟ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ହେଉଛନ୍ତି ଉତ୍କଳ ଗୌରବ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ । ଓଡ଼ିଆ ଜନମାନସରେ ସେ ମଧୁବାବୁ ଏବଂ ମଧୁବାରିଷ୍ଟର ଭାବେ ପରିଚିତ । କଟକ ଜିଲ୍ଲାର ସତ୍ୟଭାମାପୁର ଗାଁରେ ୧୮୪୮ ମସିହା ଏପ୍ରିଲ ୨୮ ତାରିଖରେ ସେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।
ପିତା ଚୌଧୁରୀ ରଘୁନାଥ ଦାସ ଓ ମାତା ପାର୍ବତୀ ଦେବୀଙ୍କ କୋଳ ମଣ୍ଡନ କରିଥିଲେ ମଧୁବାବୁ । ଗାଁ ପାଠଶାଳାରୁ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରି ସେ କଟକ ହାଇସ୍କୁଲରେ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରିଥିଲେ । ୧୮୭୦ ମସିହାରେ କଲିକତା ଯାଇ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ଗ୍ରାଜୁଏଟ୍ ଭାବେ ବିଏ ପାସ୍ କରିଥିଲେ । ୧୮୭୩ ମସିହାରେ ଏମ.ଏ ଓ ପରେ ବି.ଏଲ ପାସ୍ କରି କଲିକତାରେ ପ୍ରଥମ ଓଡ଼ିଆ ଭାବେ ଓକିଲାତି କରିଥିଲେ ମଧୁବାବୁ । ତାଙ୍କ ମନ ଭିତରେ ଓଡ଼ିଆ ତଥା ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ଥିଲା । ୧୯୦୩ ମସିହାରେ ମଧୁବାବୁଙ୍କ ପ୍ରଚେଷ୍ଟାରେ ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ । ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ନିମନ୍ତେ ମଧୁବାବୁ ଲଣ୍ଡନ ଯାତ୍ରା କରି ଇଂରେଜ ସରକାରଙ୍କ ନିକଟରେ ନିଜର ବଳିଷ୍ଠ ଯୁକ୍ତି ରଖିଥିଲେ । କୁଟୀର ଶିଳ୍ପର ବିକାଶ, କୃଷି, ବାଣିଜ୍ୟ, ଶିକ୍ଷା ଓ ସଂସ୍କୃତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ନୂତନ ଜାଗରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ମଧୁବାବୁ ଥିଲେ ଉଦ୍ୟମରତ । ସେ ଦୁଇଥର ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ସଭାପତି ଓ ବିହାର ଓଡ଼ିଶା ବ୍ୟବସ୍ଥାପକ ସଭାର ସଦସ୍ୟ ଭାବେ ମନୋନୀତ ହୋଇଥିଲେ ।
୧୯୨୧ରେ ବିହାର ଓଡ଼ିଶା ସରକାରରେ ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଶାସନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ସେ । ଶିଳ୍ପର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ସେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ଉତ୍କଳ ଟ୍ୟାନେରୀ ଓ ଓଡ଼ିଶା ଆର୍ଟ ଓୟାର । ଲଣ୍ଡନରେ ଓଡ଼ିଶାର କାରିଗରୀ ଶିଳ୍ପ ଓ ଚମଡ଼ା ଶିଳ୍ପର ବିକାଶ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରଦର୍ଶନୀର ଆୟୋଜନ କରିଥିଲେ ସେ । ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ପ୍ରାଣରେ ଜାତୀୟତା ଭାବର ଉଦ୍ରେକ କରିବା ପାଇଁ ସେ ବହୁ କବିତା ଓ ସାହିତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ । ଓକିଲାତି ସମୟରେ ନିଜ ବିଚକ୍ଷଣ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତାର ପରିଚୟ ଦେଇଥିଲେ ମଧୁବାବୁ ।
ପୁରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ମକଦ୍ଦମା, ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଦେବଙ୍କ ପୋଷ୍ୟପୁତ୍ର ମକଦ୍ଦମା, କେନ୍ଦୁଝର ରାଜାଙ୍କ ମକଦ୍ଦମା ଲଢ଼ି ଜିତିବା ସହ ଓକିଲ ହୋଇ ମଧୁବାବୁ ଭାବେ ମଧ୍ୟ ସେ ବେଶ୍ ଖ୍ୟାତି ଅର୍ଜନ କରିଥିଲେ । ପ୍ରକୃତରେ ମଧୁବାବୁ ଥିଲେ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ସ୍ୱାଭିମାନ ଓ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଗୌରବ ।
