ଦୁଇ ଅବଦ୍ଦୁଲଙ୍କ କାହାଣୀ: ଜଣେ ଥିଲେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି, ଅନ୍ୟଜଣେ କଏଦୀ
ନନ୍ଦିଘୋଷ ବ୍ୟୁରୋ: ଦୁଇ ଅବଦୁଲଙ୍କ କାହାଣୀ । ଜଣେ ଭାରତର ମିସାଇଲ ମ୍ୟାନ । ଆଉ ଜଣେ ପାକିସ୍ତାନର ‘ଆଟମ ବମ’ ଜନକ । ଜଣେ ହେଲେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି । ଆଉ ଜଣେ ଜେଲର କଏଦୀ । ଜଣଙ୍କ ପ୍ରତି ଦେଶବାସୀଙ୍କ ଅକୁଣ୍ଠ ଭଲପାଇବା । ଅନ୍ୟ ଜଣଙ୍କ ପ୍ରତି ଅସହ୍ୟ ନିନ୍ଦା । ତେବେ କିଏ ଏହି ଦୁଇ ଅବଦୁଲ । ପାକିସ୍ତାନର ବୈଜ୍ଞାନିକ ଅବଦୁଲ କାଦିର ଖାନଙ୍କୁ ଇସଲାମିକ ପରମାଣୁ ବମର ଜନକ କୁହାଯାଏ । କୋଭିଡରେ ସଂକ୍ରମିତ ଥିବା ଏହି ବିଖ୍ୟାତ ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି । ବିଶ୍ୱରେ ମରମାଣୁର ଆତଙ୍କ ରଚିଥିବା ଏହି ବ୍ୟକ୍ତି ଶେଷରେ ଅଦୃଶ୍ୟ ଆତଙ୍କରେ ଆଖି ବୁଜିଛନ୍ତି ।
ଭାରତର ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ତଥା ମିସାଇଲ ମ୍ୟାନ ଅବଦୁଲ କଲାମଙ୍କ ସହ ପାକିସ୍ତାନ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଅବଦୁଲ୍ଲ କାଦିର ଖାନଙ୍କୁ ତୁଳନା କରାଯାଏ । ଭାରତରେ ମିସାଇଲର ଉଦ୍ଭାବନ କରନ୍ତି ଅବଦ୍ଦୁଲ କାଲାମ । ଆଉ ପାକିସ୍ତାନରେ ଆଟମ ବମର ଉଦ୍ଭାବନ କରନ୍ତି ଅବଦୁଲ୍ଲ କାଦିର ଖାନ । କିନ୍ତୁ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଏତିକି ଭାରତ ଏହି ମିସାଇଲ ମ୍ୟାନଙ୍କୁ କରେ ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି । ଆଉ ପାକିସ୍ତାନ ଆଟମ ବମ ମ୍ୟାନକୁ ସଜାଏ ଜେଲର କଏଦୀ । ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁରେ ସମଗ୍ର ଦେଶ ଅଶ୍ରୁ ଝରାଏ । ଆଉ ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁରେ ସେଠାକର ସରକାର ମଧ୍ୟ ଶେଷ ଦର୍ଶନ କରେନି ।
କିଏ ଏହି ଦୁଇ ଅବଦ୍ଦୁଲ ?
ଦୁଇ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଉଭୟଙ୍କୁ ଜାଣନ୍ତି । ଉଭୟେ ଉଭୟଙ୍କ ପଡୋଶୀ । ଜଣେ ଭାରତର, ଅନ୍ୟ ଜଣେ ପାକିସ୍ତାନର । ଉଭୟେ ଦୁଇ ଦେଶ ପାଇଁ ଉତ୍ସର୍ଗୀ ଦେଇଛନ୍ତି ଭିନ୍ନ ଏକ ଶକ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଜୀବନର ଶେଷ ୧୭ ବର୍ଷ କାରାଗାରରେ ଜୀବନ ବିତାନ୍ତି ପାକିସ୍ତାନ ଆଟମ ବମର ଉଦ୍ଭାବକ । ଏମିତିକି ପଞ୍ଜରାରୁ ମୁକୁଳିବା ନେଇ ଚିତ୍କାର କରି କରି ଶେଷରେ ଚିର ନିଦ୍ରାରେ ଶୋଇଯାଆନ୍ତି । ଭାରତକୁ ଅଗ୍ନି ଓ ପୃଥ୍ୱୀ ଭଳି ମିସାଇଲ ଏବଂ ଆଟମ ବମ ଭଳି ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରିଥିବା ଚାଚା କଲାମଙ୍କୁ ଏ ଦେଶ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଆସନ ପ୍ରଦାନ କରେ । ଅର୍ଥାତ ଏ ଦେଶ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଆସନ ଉତ୍ସର୍ଗୀ ଦିଏ । କଲାମ ଥିଲେ ସାଧାରଣ ଜନତାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି । ପ୍ରତିଟି କୋଣ ଅନୁକୋଣରୁ ଛୁଟି ଆସୁଥିଲା ତାଙ୍କ ଲୋକପ୍ରିୟତା ।
ଯେବେ କଲାମଙ୍କ ନିଧନ ହୁଏ, ଖବର ଶୁଣୁ ଶୁଣୁ ସମଗ୍ର ଭାରତ ସ୍ତବ୍ଦ ହୋଇଯାଏ । ଅବିରତ ଅଶ୍ରୁରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳୀ ଜଣାଏ ଏ ମାଟି । କିନ୍ତୁ ପାକିସ୍ତାନର ଏହି ବୈଜ୍ଞାନିକ କଲାମଙ୍କ ଲୋକପ୍ରିୟତାରେ ଅସହିଷ୍ଣୁ ହୋଇପଡନ୍ତି । ବିବିସିକୁ ଦେଇଥିବା ଏକ ସାକ୍ଷାତକାରରେ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଅବଦୁଲ କାଦିର ଖାନ କୁହନ୍ତି, କାଲାମ ଜଣେ ସାଧାରଣ ସାଇଣ୍ଚିଷ୍ଟ । ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଦାନମନ୍ତ୍ରୀ ଅଟଳବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ କେବଳ ମୁସଲିମ ଭୋଟ ଅକ୍ତିଆର କରିବାକୁ ଯାଇ କାଲାମକୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କରିଥିବା ଆରୋପ ଲଗାନ୍ତି କାଦିର ଖାନ ।
ଯେତେବେଳେ କଲାମ ମିସାଇଲ ଏବଂ ପରମାଣୁ ବମର ଉଦ୍ଭାବନ କରି ଭାରତର ଯଶ ବଢାନ୍ତି । ସେତେବେଳେ କାଦିର ଖାନ ଲିବିଆ ଏବଂ ଉତ୍ତର କୋରିଆ ଭଳି ଦେଶକୁ ପରମାଣୁର ଟେକନିକ ବିକ୍ରୟ କରି ପାକିସ୍ତାନର ନାଁ କୁ ନୀଚ୍ଚ ସାବସ୍ତ କରନ୍ତି । ସେ ସମୟରେ କାଦିର ଖାନଙ୍କ ସହ ପାକିସ୍ତାନର ତତ୍କାଳୀନ ସେନା କର୍ମଚାରୀ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ ଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ବଲ୍ଲୀ କା ବକରା ବନିଗଲେ କାଦିର ଖାନ । ଅର୍ଥାତ ପାକିସ୍ତାନ ସେନା ବୈଜ୍ଞାନିକ କାଦିର ଖାନଙ୍କ ମୁଣ୍ଡରେ ନିର୍ଦ୍ୱନ୍ଦରେ ଅଠା ବୋଳିଦେଲା । ମିଡିଆ ସୁତ୍ର ମୁତାବିକ ଅନ୍ୟ ଦେଶକୁ ଗୁଇନ୍ଦା ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ଅଭିଯୋଗରେ ୨୦୦୩ ମସିହାରେ ଦୋଷୀ ସାବସ୍ତ୍ୟ ହେଲେ କାଦିର ଖାନ ।
ନଜର ବନ୍ଦୀରେ ପାକିସ୍ତାନ ଅବଦ୍ଦୁଲ
ପରେ କଡ଼ା ସୁରକ୍ଷା ବଳୟ ମଧ୍ୟରେ ନଜର ବନ୍ଦୀ ରହିଲେ ପାକିସ୍ତାନର ଆଟମ ବମର ଉଦ୍ଭାବକ । ଆବଦ୍ଦୁଲ କାଦିର ଖାନ ଲାହୋର ହାଇକୋର୍ଟ, ସୁପ୍ରିମ କୋର୍ଟରେ ମୁକ୍ତିର ଗୁହାରୀ କରି କରି ଥକିଗଲେ । ଏମିତିକି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ଆଗରେ ହାଜିର ହୋଇ ନିଜର ମତ ସାବସ୍ତ୍ୟ କରିବାକୁ ମଧ୍ୟ ସୁଯୋଗ ଦେଲେ ନାହିଁ ପାକିସ୍ତାନ ସରକାର । କିନ୍ତୁ ୧୯୭୨ ମସିହାରେ ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଥିବା ଜର୍ମାନୀ, ଡଚ୍, ବ୍ରିଟେନ ଏବଂ ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡର ସହଭାଗିତାରେ ଏକ ଟପ ସିକ୍ରେଟ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଥାଏ । ଆଉ ସେହି ପ୍ରୋଜେକ୍ଟରେ କାମ କରୁଥାନ୍ତି କାଦିର ଖାନ । ତାଙ୍କ କାମ ଥିଲା ଟେକନିକ୍ ସଜ ଜଡ଼ିତ ଜର୍ମାନୀ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ ଗୁଡିକୁ ଡଚ ଭାଷାରେ ଟ୍ରାନ୍ସଲେଟ କରିବା ।
ଚୋରି କରିଥିଲେ ତଥ୍ଯ
୧୯୭୨ ମସିହାରୁ ୧୯୭୫ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ପ୍ରୋଜେକ୍ଟରେ କାମ କରନ୍ତି କାଦିର ଖାନ । ଆଉ ଏହି ସମୟର ସୁଯୋଗ ନେଇ ଅନେକ ପରମାଣୁ ଟେକନିକାଲ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟକୁ ଚୋରି କରନ୍ତି । ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏହି ଟେକନିକକୁ ପ୍ରୟୋଗ କରି ପାକିସ୍ତାନରେ ନିର୍ମାଣ କରନ୍ତି ଆଟମ ବମ୍ । ୧୯୮୩ ମସିହାରେ ମଧ୍ୟ ଡଟ କୋର୍ଟ କାଦିର ଖାନଙ୍କୁ ଦୋଷୀ ସାବସ୍ତ୍ୟ କରନ୍ତି । ଲିବିଆ, ଇରାନ ଏବଂ ଉତ୍ତର କୋରିଆରୁ ମଧ୍ଯ ଟେକନିକ ହ୍ୟାକ କରିଥିବା ନେଇ ୨୦୦୪ ମସିହାରେ ନିଜେ ସ୍ୱୀକାର କରନ୍ତି ଏହି ବୈଜ୍ଞାନିକ ।
ମୁକ୍ତିର ଭିକ ମାଗୁଥିଲେ ଆଟମ ବମ ଜନକ
ମୁକ୍ତିର ଭିକ ମାଗୁଥିବା ପାକିସ୍ତାନର ଏହି ବିଖ୍ୟାତ ବୈଜ୍ଞାନିକ, ଶେଷରେ ଜୀବନ ଯନ୍ତ୍ରଣାରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଗଲେ । କିନ୍ତୁ ପରମାଣୁ ବମ ଭେଟିଦେଇଥିବା ଏହି ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କୁ ଶେଷ ଦର୍ଶନ କରିନଥିଲେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଇମ୍ରାନ ଖାନ । ଗଣମାଧ୍ୟମ ଡନକୁ ଦେଇଥିବା ଶେଷ ସାକ୍ଷାତକାରରେ ନିଜର କ୍ଷୋଭ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ କାଦିର ଖାନ । ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ କହିଥିଲେ, ମୁଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁଃଖି ଯେ, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କିମ୍ବା ତାଙ୍କ କ୍ୟାବିନେଟ ମୋତେ ଦେଖିବା ପାଇଁ ଆସୁ ନାହାଁନ୍ତି । କିମ୍ବା ମୋର ଚିକିତ୍ସା ନେଇ ମଧ୍ୟ ଅବଗତ ହେଉ ନାହାଁନ୍ତି । ଗୋଟେପଟେ ପାକିସ୍ତାନ ରକ୍ଷକ କୁହାଯାଉଥିବା କାଦିର ଖାନଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁକୁ ନେଇ ଦେଶ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳୀ ଜଣାଉଥିବାବେଳେ ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ କେହି ମଧ୍ୟ ଦର୍ଶନ କରିନଥିଲେ । ଆଉ ଏହି ସମୟ ହିଁ କହୁଥିଲା ଭରତର କାଲାମ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର କାଦିର ଖାନଙ୍କ କଥା । ମନେ ପକାଇଦେଉଥିଲା ଦୁଇ କାଲାମଙ୍କ କାହାଣୀ…
