ସିଜ-ଫାୟାର, ନୋବେଲ ଓ କାଶ୍ମୀର: ଭାରତ ସହ ଟ୍ରମ୍ପ ସମ୍ପର୍କ ଖରାପ କରିବାର ୭ଟି କାରଣ

ନନ୍ଦିଘୋଷ ବ୍ୟୁରୋ: ଭାରତ ସହ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ସମ୍ପର୍କ ବର୍ତ୍ତମାନ ସବୁଠାରୁ ଖରାପ ରହିଛି । ହେଲେ ପୂର୍ବରୁ ଏମିତି ନଥିଲା । ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ପ୍ରଥମ ପାଳିରେ ଟେକ୍ସାସରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟଙ୍କ ହାଉଡି ମୋଦି ରାଲିରେ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ । ଏହାର କିଛି ମାସ ପରେ ଗୁଜରାଟରେ ନମସ୍ତେ ଟ୍ରମ୍ପ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ହୋଇଥିଲା । ଯେଉଁଠି ତାଙ୍କୁ ଭବ୍ୟ ସ୍ବାଗତ କରାଯାଇଥିଲା । ଭାରତ ଓ ଆମେରିକା ସମ୍ପର୍କରେ ଏମିତି ବି ଦିନ ଆସିଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ମୋଦି ଏବଂ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ବନ୍ଧୁତ୍ବର ମିସାଲ ଦେବା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଥିଲା ।

ସମୟ ବଦଳିଛି ଆଉ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ନୀତି ବି । ଦ୍ବିତୀୟ ଥର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେବା ପରେ ଆମେରିକାକୁ ପୁଣି ଥରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ କରିବା ନାଁରେ ଟ୍ରମ୍ପ ଯେଉଁ ଟାରିଫ ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି ଏଥିରେ ନା କେବଳ ଶତ୍ରୁ, ବରଂ ମିତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ର ବି ଫସିଛନ୍ତି । ଏପରିକି ଭାରତକୁ ରଣନୈତିକ ସହଯୋଗୀ ଓ ମୋଦିଙ୍କୁ ବନ୍ଧୁ କହୁଥିବା ଟ୍ରମ୍ପ ଭାରତ ଉପରେ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ଟାରିଫ ଲଗାଇଛନ୍ତି । ଯାହା ଫଳରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ସବୁଠାରୁ ଖରାପ ସ୍ଥିତିକୁ ଚାଲିଯାଇଛି ।

ଭାରତକୁ ବନ୍ଧୁ କହୁଥିବା ଟ୍ରମ୍ପ କାହିଁକି ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ଟାରିଫ ଲଗାଇଲେ ତାକୁ ନେଇ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ କଥା କହୁଯାଉଛି । ତେବେ ୭ଟି ଏମିତି କାରଣ ସମ୍ପର୍କରେ ଆମେ କହିବାକୁ ଯାଉଛୁ, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଇଗୋ ହଟ୍ ହୋଇଗଲା ଓ ଯେଉଁ ଭୁଲ, ଭୁଲରେ ବି କୌଣସି ଆମେରିକୀୟ କରିବାକୁ ଚାହିଁବେ ନାହିଁ ସେହି ଭୁଲ ଟ୍ରମ୍ପ କରି ବସିଲେ ।

କାରଣ ନମ୍ବର ୧

ନ୍ୟୁୟର୍କ ଟାଇମ୍ସ ଅନୁସାରେ ୧୭ ଜୁନକୁ ଟ୍ରମ୍ପ G7 ସମ୍ମିଳନୀରୁ ଫେରିବା ବେଳେ ମୋଦିଙ୍କ ସହ ୩୫ ମିନିଟ ଫୋନରେ କଥା ହୋଇଥିଲେ । ଏହି ସମୟରେ ବି ଟ୍ରମ୍ପ ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ଅସ୍ତ୍ରବିରତି କରାଇଥିବାର କ୍ରେଡିଟ୍ ନେବାକୁ ଚାହିଁଥିଲେ । ହେଲେ ମୋଦି ସ୍ବଷ୍ଟ କରି ଦେଇଥିଲେ କି ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ଅସ୍ତ୍ରବିରତିରେ ଆମେରିକାର କୌଣସି ଲେଣଦେଣ ନାହିଁ । ଏହାପରେ ବି ଟ୍ରମ୍ପ ମାନି ନଥିଲେ । ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ୪୦ରୁ ଅଧିକ ଥର ସେ ଏହି କଥା କହି ସାରିଛନ୍ତି ।

କାରଣ ନମ୍ବର ୨

ଏହି ଫୋନ କଲ ସମୟରେ ଟ୍ରମ୍ପ, ମୋଦିଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ପାକିସ୍ତାନ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ତାଙ୍କ ନାଁ ନୋମିନେଟ କରିବାକୁ ଯାଉଛି । ଏପରି କହି ଟ୍ରମ୍ପ ସଙ୍କେତ ଦେଇଥିଲେ କି ଭାରତ ବି ସମାନ ପ୍ରକାର ତାଙ୍କ ନାଁ ନୋମିନେଟ କରିବା ଉଚିତ । ହେଲେ ଭାରତ ଏମିତି କରି ନଥିଲା । ଯେଉଁଥି ପାଇଁ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ରାଗ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ଇସ୍ରାଏଲ, କମ୍ବୋଡିଆ ପରେ ଅଜରବାଇଜାନ ଓ ଆର୍ମେନିଆ ମଧ୍ୟ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ନାଁ ନୋମିନେଟ କରିଛନ୍ତି ।

କାରଣ ନମ୍ବର ୩

କାନାଡାରେ ଜୁନ ୧୬ରୁ ୧୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇଥିବା G7 ସମ୍ମିଳନୀର ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ଟ୍ରମ୍ପ ସାମିଲ ହୋଇ ଫେରି ଆସିଥିଲେ । ସେଠାରେ ଟ୍ରମ୍ପ ଓ ମୋଦିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆଲୋଚନା ହେବାର ଥିଲା । ଏହାପରେ ଦୁଇ ନେତା ଫୋନରେ କଥା ହୋଇଥିଲେ । ଟ୍ରମ୍ପ ମୋଦିଙ୍କୁ କହିଥିଲେ, ଆମେରିକା ହୋଇ ଭାରତ ଯିବାକୁ । ହେଲେ ମୋଦି ମନା କରି ଦେଇଥିଲେ । ଏହି ସମୟରେ ପାକିସ୍ତାନ ଆର୍ମି ଚିଫ୍ ଅସିମ ମୁନିର ଓ୍ବାସିଂଟନରେ ଥିଲେ । ବ୍ଲୁମବର୍ଗ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ମୋଦି ଚିନ୍ତା କରିଥିଲେ ଯେ ସେ ଆମେରିକା ଗଲେ ଟ୍ରମ୍ପ ମୁନିରଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କ ବୈଠକ କରାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବେ । କ୍ରୋଏସିଆକୁ ଯିବାକୁ ଥିବା କହି ମୋଦି ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଅଫରକୁ ଟାଳି ଦେଇଥିଲେ ।

କାରଣ ନମ୍ବର ୪

ଏହି ଫୋନ କଲ ସମୟରେ ମୋଦି ସ୍ପଷ୍ଟ କରି ଦେଇଥିଲେ ଯେ, କାଶ୍ମୀର ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କୌଣସି ତୃତୀୟ ପକ୍ଷଙ୍କ ମଧ୍ୟସ୍ଥତା ସ୍ବୀକାର କରାଯିବନି । ଯାହାର ସୂଚନା ଦେଇ ବୈଦେଶିକ ସଚିବ କହିଥିଲେ, ପାକିସ୍ତାନ ବିବାଦ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଟ୍ରମ୍ପ ମଧ୍ୟସ୍ଥତା କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ । ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ, ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଅସ୍ତ୍ରବିରତି ପରେ ଟ୍ରମ୍ପ କହିଥିଲେ, ମୁଁ ଦୁଇ ଦେଶ ସହ ମିଶି ଏହା ଦେଖିବି ଯେ, ଯେମିତି ଦୁଇ ପକ୍ଷ କାଶ୍ମୀର ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ବାହାର କରିପାରିବେ ।

କାରଣ ନମ୍ବର ୫

ଏହି ଫୋନ କଲରୁ ନିରାଶ ହେବା ପରେ ଟ୍ରମ୍ପ ଭାରତ ବିରୋଧରେ କହିବା ଆରମ୍ଭ କରିଦେଇଥିଲେ । ସେ ଭାରତକୁ ଡେଡ ଇକୋନମି (ମୃତ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ) କହିବା ସହ ଭାରତୀୟ ବ୍ୟବସାୟ ନୀତିକୁ ଖରାପ କହିଥିଲେ । ଏହାପରେ ଟ୍ରମ୍ପ ଭାରତୀୟ ଦ୍ରବ୍ୟ ଉପରେ ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ଟାରିଫ ଲଗାଇବାକୁ ଘୋଷଣା କଲେ । ବ୍ଲୁମବର୍ଗ ଅନୁସାରେ ଜୁନରେ ହୋଇଥିବା ଫୋନ୍ କଲ୍ ପରେ ଦୁଇ ନେତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆଉ କୌଣସି ଆଲୋଚନା ହୋଇନି ।

କାରଣ ନମ୍ବର ୬

ଦୀର୍ଘଦିନରୁ ଆମେରିକା ନିଜର କୃଷିଦ୍ରବ୍ୟ ଓ ଡାଏରୀ ପ୍ରଡକ୍ଟ ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ବଜାର ଖୋଲିବାକୁ ଦାବି କରି ଆସୁଛି । ହେଲେ, ଭାରତ ଆମେରିକୀୟ କୃଷି ଉତ୍ପାଦ ଉପରେ ଟାରିଫ କମ କରିବା ଦାବିକୁ ଅସ୍ବୀକାର କରିଦେଲା ଓ ଘରୋଇ ଚାଷୀଙ୍କ ହିତକୁ ସର୍ବାଗ୍ରେ ରଖିଲା । ଜର୍ମାନ ଖବରକାଗଜ FAZ ଅନୁସାରେ, ଭାରତ ଆମେରିକା ସହ ହେବାକୁ ଥିବା ବେପାର ସମ୍ବନ୍ଧିୟ ଆଲୋଚନାକୁ ବାତିଲ କରିଦେବା ସହ ଆମେରିକୀୟ ପ୍ରତିନିଧି ମଣ୍ଡଳିଙ୍କୁ ଦିଲ୍ଲୀ ଆସିବାକୁ ମନା କରାଗଲା । ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ବିପେକ୍ଷିକ ବ୍ୟାପାର ବୁଝାମଣା (BAT) ଅନୁସାରେ ଅଗଷ୍ଟ ୨୫ରୁ ୨୯ ତାରିଖ ମଧ୍ୟରେ ଷଷ୍ଠ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଆଲୋଚନା ହେବାର ଥିଲା । ଆମେରିକୀୟ ଡାଏରୀ ଉତ୍ପାଦ ଓ GM ଫସଲ ଆମଦାନୀ ଉପରେ ଅସହମତି କାରଣରୁ ଜୁଲାଇରେ ପଞ୍ଚମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଆଲୋଚନା ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା ।

କାରଣ ନମ୍ବର ୭

ଅଗଷ୍ଟ ୨୭ ତାରିଖରେ ଆମେରିକା ଭାରତ ଉପରେ ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ଟାରିଫ ଲଗାଇଲା । ଏଥିରେ ୨୫ ପ୍ରତିଶତ ଟାରିଫ ପେନାଲ୍ଟି ଭାବେ ଲଗାଯାଇଛି । କାରଣ ଭାରତ ଋଷ ପାଖରୁ ତେଲ କିଣୁଥିବାରୁ ଏହି ପେନାଲ୍ଟି ଆମେରିକା ଲଗାଇଛି । ଆମେରିକା କହୁଛି, ଭାରତ ତେଲ କିଣି ଋଷକୁ ଯୁଦ୍ଧରେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଛି । ହେଲେ ଭାରତ ଋଷରୁ ତେଲ କିଣିବା ବନ୍ଦ କରିଲାନି । ଏହାକୁ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ହିତ କହି ଏବେ ବି ତେଲ କିଣିବା ଜାରି ରଖିଛି । ଆମେରିକା ଚାହୁଁଛି ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶ ବି ଭାରତ ଉପରେ ଟାରିଫ ଲଗାନ୍ତୁ । କିନ୍ତୁ ୟୁରୋପୀୟ ୟୁନିୟନ ଏହି ଘଟଣାରେ ନିରବତା ଅବଲମ୍ବନ କରିଛି ।