୧୯୭୧ ମସିହାର ଭୁଲ ପାକିସ୍ତାନକୁ ପଡ଼ିଲା ଭାରୀ, ବାଂଲାଦେଶରେ ପୁଣିଥରେ କ୍ଷମା ମାଗିବା ଦାବି ଉଠିଛି

ନନ୍ଦିଘୋଷ ବ୍ୟୁରୋ: ପାକିସ୍ତାନର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଇସାକ ଦାର ବାଂଲାଦେଶ ଗସ୍ତରେ ଆସିଛନ୍ତି। ଗତ ବର୍ଷ ଛାତ୍ର ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଆନ୍ଦୋଳନ ପରେ ଶେଖ ହସିନାଙ୍କୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଥିବା ସମୟରେ ସେ ପଡ଼ୋଶୀ ଦେଶକୁ ଆସିଛନ୍ତି। ଦାର ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ବିମାନ ମାଧ୍ୟମରେ ଢାକାରେ ପହଞ୍ଚିଛନ୍ତି। ୨୦୧୨ ପରେ ବାଂଲାଦେଶ ଗସ୍ତରେ ଆସିଥିବା ଇସାକ ଦାର ହେଉଛନ୍ତି ସବୁଠାରୁ ବରିଷ୍ଠ ପାକିସ୍ତାନୀ ନେତା। ଏହି ଗସ୍ତରେ ବାଂଲାଦେଶ ପାକିସ୍ତାନ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଇଶାକ ଦାରଙ୍କ ସାମ୍ନାରେ ବହୁ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉଠାଇଛି ଯେଉଁଥିରେ ୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ କ୍ଷମା ପ୍ରାର୍ଥନା ମଧ୍ୟ ସାମିଲ ଅଛି। ଦୀର୍ଘଦିନ ଧରି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା ଶେଖ ହସିନାଙ୍କ ପଦ ଛାଡିବା ପରେ ବାଂଲାଦେଶ ସହିତ ସମ୍ପର୍କ ଉନ୍ନତ କରିବା ତାଙ୍କର ଲକ୍ଷ୍ୟ। ଇଶାକ ଦାର ବାଂଲାଦେଶର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀକାଳୀନ ସରକାରଙ୍କ ବୈଦେଶିକ ପରାମର୍ଶଦାତା ଏମ୍ ତୌହିଦ ହୁସେନଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା କରିଛନ୍ତି।

ବାଂଲାଦେଶର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀକାଳୀନ ସରକାରଙ୍କ ବୈଦେଶିକ ପରାମର୍ଶଦାତା ହୁସେନ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ‘ମୁଁ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଦାରଙ୍କ ସହ ସହମତ ନୁହେଁ। ଯଦି ଏହା ହୋଇଥାନ୍ତା ତେବେ ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ ହୋଇଥାନ୍ତା। ଆମେ ଆମର ସ୍ଥିତି ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଥିଲୁ ଏବଂ ସେମାନେ ସେମାନଙ୍କର ସ୍ଥିତି ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଥିଲେ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଉଭୟ ଦେଶ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରଖିବେ।

ଇଶାକ ଦାରଙ୍କୁ ଭେଟିବା ପରେ ତୌହିଦ ହୁସେନ ସାମ୍ବାଦିକମାନଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ଆମେ ୧୯୭୧ ପାଇଁ କ୍ଷମା ପ୍ରାର୍ଥନା କିମ୍ବା ଅନୁତାପ, ସମ୍ପତ୍ତି ଉପରେ ଦାବି ଏବଂ ଫସି ରହିଥିବା ପାକିସ୍ତାନୀ ନାଗରିକଙ୍କ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଭଳି ଅସମାହିତ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉଠାଇଛୁ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ୫୪ ବର୍ଷର ସମସ୍ୟା ଗୋଟିଏ ଦିନରେ ସମାଧାନ ହୋଇଯିବ ବୋଲି ଆଶା ରଖିବା ଭୁଲ ହେବ।

ବାଂଲାଦେଶର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀକାଳୀନ ସରକାରଙ୍କ ବୈଦେଶିକ ପରାମର୍ଶଦାତା କହିଛନ୍ତି ଯେ ଉଭୟ ଦେଶ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ସେମାନଙ୍କର ନିଜ ନିଜ ମତ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି। ହୁସେନ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ଚୁକ୍ତିନାମା ଏବଂ ପାଞ୍ଚଟି ବୁଝାମଣାପତ୍ର (ଏମ୍ଓୟୁ) ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଛି। ହୁସେନ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ଆଗକୁ ନେବା ପାଇଁ ଆଲୋଚନା ମାଧ୍ୟମରେ ଐତିହାସିକ ପ୍ରସଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ କରାଯିବା ଉଚିତ ବୋଲି ଉଭୟ ଦେଶ ସହମତ ହୋଇଛନ୍ତି।

ପାକିସ୍ତାନ ଏହାକୁ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସଫଳତା ବୋଲି କହିଛନ୍ତି। ବାଂଲାଦେଶର ବୈଦେଶିକ ସଚିବ ଅସଦ ଆଲାମ ସିଆମ ଢାକାର ହଜରତ ଶାହଜଲାଲ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବିମାନବନ୍ଦରରେ ଦାରଙ୍କୁ ସ୍ବାଗତ କରିଥିଲେ। ହିନା ରବାନୀ ଖାର ନଭେମ୍ବର ୨୦୧୨ରେ ଢାକା ଗସ୍ତ କରିଥିବା ପାକିସ୍ତାନର ଶେଷ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ।